چيزهائى از آنها كه ماليّت فعليّه [ داشته ] و قابل انتفاع باشند و به لحاظ آن ماليّت فعليّه داشته باشد ، مثل جلود و اوراق كتب ضلال .
و جائز است اتلاف غيرِ مال ، مثل خمر و خنزير ؛ و ابقاء خمر براى تخليل جائز است . و در آن چه از كتب ضلال ، مشتمل بر اسماء الله ، يا اسامى شريفه انبياء و ملائكه باشد ، رعايت احتياط بشود .
فضولى بودن فروش يا هبهء غنيمت اگر يكى از غانمين ، چيزى از غنيمت را فروخت يا هبه كرد به يكى ديگر از غانمين ، اظهر فضولى بودن اين معامله است ، مثل انتقال به غير غانم ، نه صحّت در قدر نصيب كه مجهول است ، بلكه عين هم محتمل است تخصيص امام آن را به غير ؛ و هم چنين نيابت مشترى و قيام او مقام بايع ، در وقتى است كه سبب اين مبادله ، صحيح باشد .
اگر قابض ، به سوى دار الحرب خارج شد ، دفع آن لازم است به محل غنائم ، نه به دافع به او ، مگر آن كه واسطهء مأمون باشد . و هم چنين ساير اموال مشتركه در دست بعضى از شركا ، امانت است ، و دفع بعض به بعض ، بيع نيست و احكام بيع از قبيل جريان ربا را ندارد . و دفع به غير غانم در عدم تحقّق بيع و انتقال ملكى ، مثل دفع به غانم است ، لكن در امانت بودن و شروط آن فرقى ندارد ؛ و بعد از دفع لازم است ردِّ به مغنم ، نه خصوص دافع مأمون .
مباح الاصل در دار الحرب آن چه در دار الحرب ، مباح الاصل باشد مثل صيد و بعض اشجار مثل آن است كه در دار اسلام باشد ، [ كه ] با حيازتْ هر مسلمانى مالك آن مىشود ؛ و آن چه اثر تملَّك شخصى از اهل حرب در آن است مثل بريدن پَر مرغ از جملهء غنائم است .
مشتبه بين مال كفار و مسلمين اگر چيزى باشد در دار حرب كه مشتبه باشد مالك او بين كفّار و مسلمين واردين ، مثل خيمه و سلاح ، حكم آن حكم لقطه است در تعريف و حكمِ بعد از تعريفِ يك سال .

331