و در صورت مذكوره اگر بعد از مصدوديّت صبر كرد تا آن كه عدوّ منكشف شد و متحلَّل نشده بود ، اتمام مىنمايد حج فاسد را و قضاء آن كه عقوبت است به جا مىآورد و دَم افساد بر او است ؛ و اگر فوت بشود در همان سال در فرض ، متحلَّل به عمرهء مفرده مىشود . و اگر عدوّ بقاء داشت صدّ او از عمره هم ، متحلَّل به هدى مىشود بدون عدول ، و بدنهء افسادْ تابع افساد است هر كجا باشد ، و هم چنين قضاء در آينده عقوبت افساد است .
و اگر افساد بعد از مصدوديّت باشد مىتواند ، مثل عكس ، متحلَّل به هدى بشود و بر او است بدنهء افساد و قضاء در آينده به عقوبت افساد ، و حجّة الاسلام تابع وجوب مستقرّ است . و در صورت اجتماع حجّة الاسلام در آينده و قضاء عقوبتى ، حجّة الاسلام مقدّم است بنا بر احوط .
احكام محصور [ محصور به مرض از وصول به مكَّه در عمره ، يا به موقفين در حج ] 1 - اما محصور به مرض از وصول به مكَّه در عمره ، يا به موقفين در حج ، نسبت به حج يا عمرهء مفرده يا عمرهء تمتّع ، پس مشهور لزوم بعث هدى است در عمره به مكَّه ، و در حج به منى ، با تعيين وقت ذبح به واسطهء حامل آن ؛ و احلال به تقصير مىنمايد بعد از وقت موعود در مكَّه يا منى . و حليّت نساء متوقّف است بر حج در آينده در واجب با طواف نساء ، يا خصوص طواف نساء به نيابت از او در تطوّع است . و تخيير در ذبح در مكان محصوريّت ، محتمل است ، و احوط قول مشهور است . و زمان ذبح در حج روز عيد است بنا بر احوط .
2 - وحدت مبعوث در صورت سياق و تعدّد آن با هدى تحلَّل ، به ترتيبى است كه در مصدود گذشت ، و فرقى در اين جهت بين آن و محصور نيست .
اگر منكشف شود كه هدى صورت نگرفته 3 - چنانچه منكشف شد كه هدىِ مبعوث ذبح نشد ، و يا آن كه ثمن آن صرف در خريدن و ذبح نمودن نشد ، تحلَّلِ سابقْ باطل نمىشود و بر او است در سال آينده بعث

203