مبعَّض در نوبت خودش كه مىتواند حج ندبى [ را ] بدون اذن مالك در آن مقدار زمان مقرّر بحسب تناوب انجام دهد در صورت انتفاء مخاطره در سفر . و محتمل است وجوب حجّة الاسلام در نوبت واسعهء خودش با ساير شروط اگر منافى اجماع بر اعتبار حريّت نباشد .
3 - زاد و راحله شرط سوّم در وجوب حجّة الاسلام : « تمكَّن از زاد و راحله » است .
و كافى نيست استطاعت عقليّه كه حاصل به تمكَّن از مشى است در محتاجِ به قطع مسافت به مشى يا ركوب ؛ پس « متسكَّع » و ماشى كه متمكَّن از زاد و راحله نباشند ، حج ايشان اگر چه مورد ترغيب است [ لكن ] مجزى از حجّة الاسلام نيست ؛ پس بعد از اين قسم حج اگر مستطيع بشود ، واجب است حجّة الاسلام را انجام دهد ؛ و اگر انجام نداد ، [ و ] بعد در سالهاى متأخّر ، استطاعت زائل شد ، واجب است اگر عقلا متمكَّن باشد ، انجام دهد .
و حكم زاد در اعتبار تمكَّن ، با حكم راحله ، متّحد است بنا بر اظهر . و در اعتبار راحله براى قريبِ متمكَّن از مشى با قليلى از مأكول و مشروب در مثل كمتر از مسافتِ قصر ، يا كفايت تمكَّن عقلى در غير بعيد ، تأمّل است ، و اظهر اعتبار است ، مثل بعيد .
فروش مئونه و غير آن براى صرف در حج براى حجِ استطاعتى ، بيع نمىشود آن چه را كه مورد ضرورت شخصيّه يا شأنيّهء او است از ثياب و مسكن و خادم و فرس ركوب و حُلىّ .
و اگر يكى از اينها بحسب قيمت ترقى كرد و استبدالِ به كافى براى شخص و شأن ، ممكن و موثوقٌ به بود ، اظهر لزوم استبدال است اگر حرجى يا ضررى نباشد .
و اگر بعضى از اين لوازم را ندارد و ثمن آن را دارد ، واجب نيست صرف ثمن در حج ؛ بلكه اگر صرف كرد ، مجزى از حجّة الاسلام نيست ، مثل بيع عين محتاجٌ اليها .
مقدار معتبر زاد و راحله و لازمِ از زاد كه معتبر است در حج استطاعتى مقدار كفايت از مأكول و مشروب است

141