و هر گاه متمسك شوى به اين كه اين از باب شك بعد از نماز است ، چون صادق است كه بعد از ظهر شك در نقص و تمام كرده ، با وجود اينكه معارض است به شك بعد از عصر ، بر آن وارد است آنچه در مسئله سابقه گفتيم كه شك كرده بود در اينكه سهو كرده تشهد بوده يا سجده . و احاديث عدول و احاديث ملحق كردن ركعت ديگر ( در صورتى كه منافى به عمل نيامده باشد ) هيچكدام شامل ما نحن فيه نيست .
< / السؤال = 3525 > < السؤال = 1393 > < السؤال = 3142 > 196 - سؤال : هر گاه زن ، حايض باشد و زلزله شود . آيا واجب است بر او نماز بعد از رفع حيض يا نه ؟
جواب : هر چند نماز زلزله موسع است مادام العمر ، لكن چون در حين زلزله ، آن زن مخاطب به نماز نبوده ، بلكه مخاطب به ترك نماز بوده ، دليلى بر وجوب آن بعد از رفع حيض نيست . مثل آنكه در حال جنون زلزله حادث شود و بعد از جنون ، عاقل شود .
و اين كه بر زن واجب است نماز ظهر هر گاه در آخر روز پاك شود ، به جهت آن است كه وقت نماز ، مطلقا سبب وجوب است نه محض دلوك ، يعنى دخول زوال . به خلاف نماز زلزله كه سبب وجوب آن ، خود زلزله است و اين سبب در وقت عدم تكليف حاصل شده . و از قبيل وقت نماز ظهر است حدثى كه سبب آن قبل از بلوغ يا در حال جنون حاصل شده .
و هم چنين است خسوف و كسوف در حال حيض ، يعنى وجوب نماز متعلق نمىشود ، اما اگر فرض شود كه در اثناى كسوفين طاهر شود و ممكن باشد غسل يا تيمم و ادراك نماز ، پس بر او واجب خواهد بود ، مانند نماز ظهر .
< / السؤال = 3142 > < / السؤال = 1393 > < السؤال = 3521 > 197 - سؤال : هر گاه كسى در ركعت سوم در حال قيام ، يقين كند كه دو سجده از او فوت شده و شك كند كه آيا دو سجده از يك ركعت فوت شده يا از دو ركعت ، چه كند ؟
جواب : اصل و استصحاب و عموم " الصلاة على ما افتتحت عليه " و اين كه ظاهر عدم ترك سجدتين است با هم ، مرجح اين است كه از يك ركعت نباشد كه ترك ركن شده باشد و چون استصحاب حكم شرعى ظاهرا حجت است به معنى اين كه استصحاب مثبت حكم شرعى باشد ، چنان كه استصحاب طهارت مثبت عدم ناقضيت مذى است ، پس اين استصحاب مثبت اين مىشود كه بگوييم از دو ركعت ساقط شده ، به اين معنى كه حكم آن را در آن

88