پس هرگاه شخص عزيزى به سبب بنيه و طاقت سوارى الاغ و نان بىنان خورش و مباشرت خدمت خود مىتواند رفت . و شخص وضيعى ، بدون كجاوه واطعمه نفيسه و خادمى نمىتواند رفت ، به سبب ضعف وعدم بنيه ، آن مستطيع است با آن و اين مستطيع نيست بدون اين .
< / السؤال = 5491 > < السؤال = 5594 > < السؤال = 5595 > < السؤال = 5720 > 438 - سؤال : شخصى مستطيع بود و تنخواه تلف شد و حالا هيچ ندارد .
مىتواند استيجار حجى كند و در سال بعد از براى خودش حجى بكند يا نمىتواند ؟
جواب : بلى مىتواند ، بلكه گاه است كه واجب مىشود كه اين كار بكند تا خود را برى الذمه بكند .
< / السؤال = 5720 > < / السؤال = 5595 > < / السؤال = 5594 > < السؤال = 5436 > < السؤال = 5437 > < السؤال = 5438 > 439 سؤال : شخصى مىخواهد تدارك سفر حج ببيند و مهر زوجه مىخواهد بدهد و خرجى خانه را هم بگذارد . آيا خمس را ابتدا بدهد يا بعد از وضع اينها ؟
جواب : هر گاه اموالى كه دارد از جمله اموالى است كه خمس متعلق به آنها مىشود ، مثل فاضل مؤنه سال از ارباح كسب و زراعت و تجارت و غير اينها ، خمس لازم است و الا خمس لازم نيست . و چنان نيست كه ميان عوام متداول است كه هر كس مىخواهد حج برود بايد خمس بدهد از خرجى راه و برود . گاه است كسى به او هزار تومان مىبخشند ، يا از پدر او به او ميراث مىرسد ، اظهر اين است كه خمس بر او واجب نيست و همين كه به آن مال مستطيع شد بايد حج كند . و اما هرگاه از جمله اموالى است كه خمس به آن متعلق مىشود و خمس هم تعلق گرفته بايد خمس را بدهد و ديون خود را كه از جمله آن ، مهر زن است بدهد . بعد از آن هرگاه به قدر استطاعت ، يعنى به قدر زاد و راحله و اخراجات راه و مؤنه عيال تا برگشتن را دارد واجب است حج ، و الا فلا ، و اين وقتى است كه قبل از اين ، حج در ذمه او مستقر نشده باشد و هرگاه مستقر شده باشد به هر حال بايد حج بكند .
< / السؤال = 5438 > < / السؤال = 5437 > < / السؤال = 5436 > < السؤال = 5732 > 440 - سؤال : هرگاه زينب مستطيع ، " زيد " را وصى كند كه بعد از فوت من ، حجه بلدى به جهت من استيجار نما . و زينب ، وفات نمايد و زيد ، مبلغ چهل تومان از مال زينب را به جهت حجه بردارد و تتمه تركه را به وارث بدهد . و زيد وصى ، نايبى از

316