< / السؤال = 5333 > < السؤال = 4351 > < السؤال = 4352 > < السؤال = 4479 > < السؤال = 4537 > < السؤال = 4538 > < السؤال = 4539 > كتاب الصوم 391 - سؤال : اگر منجم به حسابى كه مبنى بر قواعد متقنه مستحكمه تجريديه ؟ ؟ و اكريه ؟ ؟ است استنباط آخر ماهى نمايد و مكرر عمل كند و سهو در حساب نكند و بر او علم قطعى حاصل شود كه امشب مثلا غره رمضان يا شوال است " بحيث لا يشك و لا يرتاب فيه " و مانع رؤيت غيمى يا غير آن به عمل آيد ، بر او هست كه به علم خود عمل كند و روزه گيرد و افطار كند ، چون مناط تكاليف شرعيه بر علم است ان امكن ، و در مسئله ، فرض آن شده ، هر چند موجب علم ديگران نشود . آيا جايز است عمل به اين علم ، يا جايز نيست ؟ و از جناب آقا سيد ( 1 ) على استفتا شده ، عمل به اين علم را واجب دانسته بر منجم مزبور .
جواب : شايد مراد جناب سيد اين باشد كه بر فرض حصول علم مىتوان عمل كرد و اين خوب است ، و لكن اين فرض غير متحقق الحصول است و شاهد بر آن حصر اهل بيت نبوت معرفت هلال را در رؤيت و شهادت و عد ؟ ؟ ثلثين از شهر سابق ، و چون ايشان حكيم‌ترين حكما و عالم‌ترين اهل عالمند به مسائل نجوم و حكمت وغيره ، در اين حصر تنبيه است بر اينكه چنين فرضى ممكن نيست و مدعى اين علم ، جاهل است به جهل

1 : آقا سيد على طباطبائى معروف به " صاحب رياض " مقيم نجف اشرف و معاصر ميرزا .

223