سيستانى : پنجم : آن كه نماز جماعت اداء باشد ولى شرط نيست كه نماز خود او اگر منفرد است هم ادا باشد . .
سيستانى : و امّا اگر نماز جماعت عصر باشد در آخر وقت و او بخواهد نماز مغرب ادايى بخواند اذان و اقامه ساقط نمىشوند .
زنجانى : مسأله اگر در مسجد عده‌اى مشغول نماز جماعتند يا نماز آنان تازه تمام شده و صفها بهم نخورده است ، اگر انسان بخواهد در مسجد فرادى يا با جماعت ديگرى كه برپا مىشود نماز بخواند نبايد براى نماز خود اذان و اقامه بگويد . اين حكم در غير مسجد جارى نيست . تا تمام افراد حاضر در نماز جماعت متفرق نشده باشند اذان و اقامه ساقط است ، پس اگر برخى متفرق شده و برخى ديگر باقى بوده ، مشغول تسبيح و مانند آن باشند ، اذان و اقامه ساقط است ؛ ولى اگر به تعقيبات نماز مشغول نباشند ساقط نيست . و اگر شك داشته باشد كه جماعت متفرق شده يا نه ، اذان و اقامه ساقط است .
< صفحة فارغة > [ مسأله 926 شك كند كه نماز جماعت صحيح بوده يا نه ] < / صفحة فارغة > مسأله 926 اگر در شرط دوم ( 1 ) از شرطهايى كه در مسأله پيش گفته شده شك كند ، يعنى شك كند كه نماز جماعت صحيح بوده يا نه ، اذان و اقامه از او ساقط است ولى اگر در يكى از دو شرط ديگر ( 2 ) شك كند مستحب است اذان و اقامه بگويد ( 3 ) . اين مسأله ، در رسالهء آيات عظام : مكارم و بهجت نيست ( 1 ) اراكى ، خوئى ، تبريزى ، سيستانى ، فاضل : شرط سوم . . ( 2 ) خوئى ، اراكى ، سيستانى ، تبريزى : پنج شرط ديگر . . فاضل : چهار شرط ديگر . . ( 3 ) اراكى : مىتواند به قصد رجاء اذان و اقامه بگويد .
فاضل : بهتر است به قصد رجاء اذان و اقامه بگويد .
سيستانى : بهتر است اذان و اقامه بگويد ولى اگر در جماعت باشد بايد به قصد رجا باشد .
گلپايگانى ، صافى : مسأله اگر در يكى از شرطهايى كه در مسأله قبل گفته شد ، شكّ كند چنانچه رجاءً اذان و اقامه بگويد ، مطابق با احتياط عمل كرده است .
زنجانى : مسأله اگر به جهت ندانستن خصوصيات خارجىِ نماز جماعت نداند كه نماز جماعت صحيح بوده يا نه ، اذان و اقامه ساقط است ولى اگر به جهت ترديد در حكم مسأله نداند نماز جماعت صحيح بوده يا نه ، مثلًا در وجوب و عدم وجوب سوره شك دارد در نتيجه در نماز جماعتى كه بدون سوره خوانده شده شك مىكند كه آيا صحيح است يا نه ، در اين صورت اذان و اقامه ساقط نيست .
< صفحة فارغة > [ مسأله 927 كسى كه اذان و اقامهء ديگرى را مىشنود ] < / صفحة فارغة > مسأله 927 كسى كه اذان و اقامهء ديگرى را مىشنود ( 1 ) مستحب است هر قسمتى را كه مىشنود بگويد ( 2 ) ولى در حكايت اقامه كه از ديگرى بشنود از " حي على الصّلاة " تا " حى على خير العمل " را به اميد ثواب بگويد . ( 1 ) سيستانى : كسى كه اذان ديگرى را كه براى اعلام يا براى نماز جماعت مىگويد بشنود . . ( 2 ) گلپايگانى : بقيه مسأله ذكر نشده .

524