و خواه مثل زن مستحاضه يا كسى باشد كه نمىتواند از بيرون آمدن بول و غايط خوددارى كند و جمع بين نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا مىنمايد ، يا غير اين موارد باشد كه به هر حال اذان عصر و عشا در صورت جمع مذكور ساقط مىشود هر چند سقوط در عصر روز عرفه در عرفات و در عشاء شب عيد قربان در مشعر بطور عزيمت است ، و در عصر روز جمعه اگر بخواهد اذان بگويد رجاءً بگويد ، و در غير اين سه مورد سقوط به نحو رخصت است . فقط مستحاضه و مسلوس احتياط را به نگفتن اذان ترك نكنند و در صورتى اذان ساقط مىشود ، كه با نماز قبلى هيچ فاصله نشود ، يا فاصلهء كمى بين آنها باشد ، و فاصله شدن نافله كافى است براى عدم سقوط اذان بنا بر اقوى .
سيستانى : مسأله در همه مواردى كه نمازگزار دو نماز را كه يك وقت مشترك دارند پشت سر هم مىخواند اگر براى نماز اوّل اذان گفته باشد اذان براى نماز بعدى ساقط است ، خواه جمع ميان دو نماز بهتر نباشد يا آن كه بهتر باشد مثل جمع بين نماز ظهر و عصر در روز عرفه كه روز نهم ماه ذى حجّه است اگر آنها را در وقت فضيلت نماز ظهر انجام دهد هر چند در عرفات نباشد و جمع بين نماز مغرب و عشاى عيد قربان براى كسى كه در مشعر الحرام باشد و آنها را در وقت فضيلت نماز عشا جمع كند و ساقط شدن اذان در اين موارد مشروط به آن است كه فاصله زيادى ميان دو نماز نباشد ولى فاصله شدن نافله و تعقيب ضرر ندارد و احتياط واجب آن است كه در اين موارد اذان را به قصد مشروعيّت نياورد بلكه آوردن اذان در دو مورد مذكور در روز عرفه و در مشعر با شرايطى كه گفته شد هر چند بدون قصد مشروعيّت باشد خلاف احتياط است .
< صفحة فارغة > [ مسأله 923 اگر براى نماز جماعتى اذان و اقامه گفته باشند ] < / صفحة فارغة > مسأله 923 اگر براى نماز جماعتى اذان و اقامه گفته باشند ( 1 ) ، كسى كه با آن جماعت نماز مىخواند ، نبايد براى نماز خود اذان و اقامه بگويد ( 2 ) . ( 1 ) مكارم : براى همه كافى است و بقيه بنا بر احتياط واجب بايد اذان و اقامه را ترك كنند . ( 2 ) فاضل : گر چه اذان و اقامه را نشنيده باشد و يا موقع گفتن آن در جماعت حاضر نباشد .
بهجت : مىتواند براى نماز خود اذان و اقامه نگويد .
زنجانى : مسأله كسى كه به نماز جماعتى حاضر مىشود نبايد براى نماز خود اذان و اقامه بگويد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 924 اگر براى خواندن نماز جماعت به مسجد رود ] < / صفحة فارغة > مسأله 924 اگر براى خواندن نماز جماعت ( 1 ) به مسجد رود و ببيند جماعت تمام شده ( 2 ) تا وقتى كه صفها به هم نخورده ( 3 ) و جمعيت متفرق نشده نمىتواند ( 4 ) براى نماز خود اذان و اقامه بگويد ( 5 ) در صورتى كه براى جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد . ( 1 ) گلپايگانى ، فاضل ، سيستانى : اگر براى خواندن نماز . . ( 2 ) فاضل : ببيند نماز جماعتى كه در مسجد تشكيل شده بود تمام شده . . ( 3 ) مكارم : احتياط آن است كه براى نماز خود اذان و اقامه نگويد به شرط اين كه براى جماعت اوّل اذان و اقامه گفته شده باشد . ( 4 ) اراكى : بنا بر احتياط واجب نمىتواند . . بهجت : بنا بر أظهر لازم نيست . . ( 5 ) گلپايگانى ، خوئى ، تبريزى ، صافى ، سيستانى : مىتواند براى نماز خود اذان و اقامه نگويد

522