( 1 ) بهجت : مگر مواردى كه شارع مقدس استثناء كرده است كه خواهد آمد . [ پايان مسأله ] ( 2 ) سيستانى : كمى صبر كند كه نماز را به جماعت بخواند ، به شرط آن كه وقت فضيلت نگذرد .
مكارم : مسأله يكى از مستحبات مؤكَّد اين است كه نماز را در اوّل وقت فضيلت آن بخواند و در روايات راجع به آن بسيار سفارش شده است و هر چه به اوّل وقت فضيلت نزديكتر باشد ، بهتر است .
< صفحة فارغة > [ مسأله 752 هر گاه انسان عذرى دارد ] < / صفحة فارغة > مسأله 752 هر گاه انسان عذرى دارد كه اگر بخواهد در اول وقت نماز بخواند ، ناچار است با تيمّم ( 1 ) نماز بخواند ، چنانچه بداند يا احتمال دهد كه ( 2 ) عذر او تا آخر وقت باقى است ، مىتواند در اوّل وقت نماز بخواند . ولى اگر ( مثلًا لباسش نجس باشد يا عذر ديگرى داشته باشد و ( 3 ) ) احتمال دهد كه عذر او از بين مىرود بنا بر احتياط واجب ( 4 ) بايد صبر كند تا عذرش بر طرف شود ( 5 ) و چنانچه عذر او بر طرف نشد ، در آخر وقت نماز بخواند ( 6 ) و لازم نيست به قدرى صبر كند كه فقط بتواند كارهاى واجب نماز را انجام دهد ، بلكه اگر براى مستحبّات نماز مانند اذان و اقامه و قنوت هم وقت دارد مىتواند تيمّم كند و نماز را با آن مستحبات به جا آورد ( 7 ) . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 1 ) گلپايگانى ، صافى : ناچار است مثلًا بدون ساتر يا با لباس نجس . . ( 2 ) خوئى ، گلپايگانى ، صافى ، تبريزى ، نورى : چنانچه بداند . . ( 3 ) [ قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام : خوئى ، گلپايگانى ، صافى و تبريزى نيست ] ( 4 ) [ عبارت " بنا بر احتياط واجب " در رساله آيات عظام : اراكى ، خوئى ، گلپايگانى ، صافى و تبريزى نيست ] ( 5 ) سيستانى : هر گاه انسان عذرى دارد كه اگر بخواهد در اوّل وقت نماز بخواند ناچار است با تيمم نماز بخواند ، چنانچه مأيوس از بر طرف شدن آن باشد ، يا احتمال دهد با تأخير ، از تيمّم هم عاجز شود ، مىتواند در اوّل وقت هم تيمّم كند و نماز بخواند ولى اگر مأيوس نباشد ، بايد صبر كند تا عذرش بر طرف شود يا مأيوس شود . . ( 6 ) گلپايگانى ، صافى : در آخر وقت مطابق وظيفه‌اش نماز بخواند . و امّا اگر ناچار است با تيمّم نماز بخواند حكم آن در مسأله [ 715 ] گذشت . . ( 7 ) خوئى ، تبريزى : و در عذرهاى ديگر غير از موارد تيمّم اگر احتمال بدهد كه عذر او باقى باشد ؛ جايز است اوّل وقت نماز بخواند ولى چنانچه در اثناء وقت عذرش بر طرف گردد لازم است اعاده نمايد .
سيستانى : و در عذرهاى ديگر غير از موارد تيمم اگر چه مأيوس نباشد كه عذر او بر طرف شود ، جايز است اوّل وقت نماز بخواند ولى چنانچه در أثناء وقت ، عذرش بر طرف گردد در بعض موارد لازم است اعاده نمايد .
فاضل ، نورى : مىتواند با لباس نجس مثلًا نماز را با آن مستحبّات به جا آورد .

418