ندارد ، بايد سجده و تشهّد را به طور معمول به جا آورد و اگر مشقّت دارد ، مىتواند در حالى كه ايستاده براى سجده با سر اشاره كند و تشهّد را ايستاده بخواند و اگر سجده و تشهّد را به طور معمول هم به جا آورد ، نمازش صحيح است .
زنجانى : گِل آلود . .
فاضل : مشقّتى كه معمولًا تحمّل نمىشود . .
گلپايگانى ، صافى : بايد بنا بر احتياط لازم . .
زنجانى : اگر مشقّت زياد دارد . .
[ كلمه مىتواند در رسالهء آيت الله سيستانى نيست ] خوئى ، تبريزى ، سيستانى : و نمازش صحيح است .
گلپايگانى ، صافى : و اگر در عين مشقّت . .
مكارم : مسأله هر گاه زمين گل باشد كه اگر بخواهد سجده كند بدن و لباس او آلوده مىشود مىتواند ايستاده نماز بخواند و براى سجده با سر اشاره كند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1075 در ركعت اول و ركعت سومى كه تشهد ندارد ] < / صفحة فارغة > مسأله 1075 در ركعت اول و ركعت سومى كه تشهد ندارد ، مثل ركعت سوم نماز ظهر و عصر و عشا ( 1 ) اگر بعد از سجده دوم بدون آن كه مقدارى بنشيند براى ركعت بعد برخيزد نمازش صحيح است ( 2 ) ولى بنا بر احتياط واجب ( 3 ) بايد بعد از سجدهء دوم قدرى بىحركت بنشيند و بعد برخيزد . ( 1 ) اراكى : بايد بعد از سجدهء دوّم قدرى بىحركت بنشيند و بعد برخيزد .
گلپايگانى ، صافى ، نورى : بنا بر احتياط واجب بايد بعد از سجده دوم قدرى بىحركت بنشيند و بعد برخيزد ( گلپايگانى ، صافى : و اين عمل را جلسه استراحت مىگويند ) .
خوئى ، زنجانى ، تبريزى : احتياط مستحب ( سيستانى : احتياط واجب ) اين است كه بعد از سجدهء دوم قدرى بىحركت بنشيند و بعد برخيزد . ( 2 ) بهجت : بنا بر أظهر . . ( 3 ) بهجت : بنا بر احتياط مستحب . .
فاضل ، مكارم : مسأله بعد از سجدهء دوم در جايى كه تشهّد واجب نيست ( فاضل : مثل ركعت سوم نماز ظهر و عصر و عشا ) بهتر است لحظه‌اى بنشيند ، سپس براى ركعت بعد برخيزد ( فاضل : و اين عمل را جلسهء استراحت مىگويند ) .
چيزهايى كه سجده بر آنها صحيح است < صفحة فارغة > [ مسأله 1076 بايد بر زمين و چيزهاى غير خوراكى كه از زمين مىرويد ] < / صفحة فارغة > مسأله 1076 بايد بر زمين و چيزهاى غير خوراكى كه از زمين مىرويد ، مانند چوب و برگ درخت سجده كرد و سجده بر چيزهاى خوراكى و پوشاكى ( 1 ) صحيح نيست و نيز سجده كردن بر چيزهاى معدنى مانند طلا و نقره و عقيق و فيروزه باطل است ( 2 ) اما سجده كردن بر سنگهاى معدنى مانند سنگ مرمر و سنگهاى سياه اشكال ندارد . ( 1 ) گلپايگانى ، صافى : و معدنى مانند عقيق صحيح نيست . [ پايان مسأله ]

584