است و ديگرى خمس ندارد آيا هنگام پرداخت از اين حساب صرف نيت كردن در برداشت پولى كه خمس ندارد كافى است و مىتواند در آن تصرف كند يا حتما بايد خمس ديگر را بپردازد تا تصرف در اين پول جايز باشد ؟
ج : بله كافى است .
س : شخصى هفتاد كيلو بذر گندم يا جو كاشته و قبل از رسيدن سال خمس او مىرسد ، پرداخت خمس او به چه نحوه است ، آيا خمس بذر را بدهد يا خمس زراعت موجود را ؟
ج : خمس زراعت موجود را مىدهد .
س : شخصى از كسى طلبى دارد ، پس از چند سال وصول مىشود ، آيا خمس آن را بلا فاصله بايد بدهد ، يا جزو در آمد سال است و پس از گذشت سال ، خمس آن واجب است ؟
ج : اگر اطمينان و تمكن وصول آن را در سالهاى قبل داشته ، جزو منافع آن سالهاست و الا جزو منافع امسال است كه وصول شده است و پس از گذشت سال خمس دارد .
س : سيدى كه احتياج به منزل دارد ولى چون يك جا نمىتواند بخرد به تدريج در ظرف چند سال پول جمع مىكند كه بعدا منزل بخرد آيا با وجود مالك بودن مقدارى از پول فقير است و مىشود به او خمس داد يا نه ؟
ج : احوط دست گردان كردن با سيدى فقير است و پس از دست گردان كردن به او ببخشد .
س : اگر جهيزيه دختر را نتواند يك جا تهيه كند و مجبور باشد به تدريج در چند سال بخرد يا در شهرى باشد كه نخريدن آن عيب مىباشد و تهيه تدريجى آن مرسوم است ، آيا خمس دارد ؟ و همچنين تهيه منزل مسكونى كه چند سال طول مىكشد تا قابل سكونت باشد آيا خمس دارد ؟
ج : مؤونه كه در روايات آمده است ( الخمس بعد المؤونة ) ظهور در مؤونه فعلى دارد نه مؤونه شأنى ، و تا به مصرف فعلى نرسد مؤونه نيست ، پس در موارد مذكور در سؤال ، احتياط در خمس است .

542