خمس آن را بدهد .
( 1384 ) تاجر و كاسب و صنعتگر و مانند اينها از وقتى كه شروع به كاسبى مىكنند يك سال كه بگذرد ، بايد خمس آنچه را كه از خرج سالشان زياد مىآيد بدهند ، و كسى كه شغلش كاسبى نيست ، اگر اتفاقا معامله اى كند و منفعتى ببرد ، بعد از آن كه يك سال از موقعى كه فايده برده بگذرد ، بايد خمس مقدارى را كه از خرج سالش زياد آمده بدهد .
( 1385 ) انسان مىتواند در بين سال هر وقت منفعتى به دستش آيد ، خمس آن را بدهد و جايز است دادن خمس را تا آخر سال قمرى ، تأخير بيندازد و اگر براى دادن خمس زراعت و مانند آن ، كه مطابق سال شمسى انجام مىشود ، سال خمسى را شمسى قرار دهد ، اشكال ندارد .
( 1386 ) كسى كه مانند تاجر و كاسب بايد براى دادن خمس ، سال قرار دهد ، اگر منفعتى به دست آورد و در بين سال بميرد ، بايد مخارج تا موقع مرگش را از آن منفعت كسر كنند و خمس باقيمانده را بدهند .
( 1387 ) اگر قيمت جنسى كه براى تجارت خريده بالا رود ، و آن را نفروشد و در بين سال قيمتش پايين آيد ، خمس مقدارى كه بالا رفته بر او واجب نيست .
( 1388 ) كسى كه چند رشته كسب دارد ، مثلا اجاره ملك مىگيرد و خريد و فروش و زراعت هم مىكند ، مىتواند براى همه درآمدهاى خود يك روز از سال را معين كند و آن را براى خود سال قرار دهد و آنچه از مخارج سالش زياد آمد ، خمس دهد .
( 1389 ) خرج هايى را كه انسان براى به دست آوردن فايده مىكند ، مانند دلالى و حمالى ، مىتواند جزء مخارج ساليانه حساب نمايد .
( 1390 ) آنچه از منافع كسب در بين سال به مصرف خوراك ، پوشاك ، خريد اثاثيه ، خريد منزل ، جهيزيه دختر ، عروسى ، زيارت و مانند اينها مىرساند ، در صورتى كه از شأن او زياد نباشد و زياده روى هم نكرده باشد ، خمس ندارد .
( 1391 ) چيزهايى كه در زندگى به آن احتياج دارد ، مانند خانه ، اثاثيه و جهيزيه دختر اگر نمىتواند يك دفعه آن را تهيه نمايد ولى مىتواند تدريجا در طول چند

272