( 1153 ) مأموم نبايد بنابر اظهر جلوتر از امام بايستد واظهر اين است كه مىتواند مساوى امام بايستد ، ولى احتياط در اين است كه مساوى هم نايستد بلكه از امام عقب تر باشد ، وافضل آن است كه اگر مأموم يك نفر است در طرف راست امام بايستد و اگر بيشتر هستند پشت سر او قرار بگيرند .
( 1154 ) اگر بعد از شروع نماز ، بين مأموم و امام ، يا بين مأموم و كسى كه مأموم به واسطه او متصل به امام است ، پرده يا چيز ديگرى كه پشت آن را نمىتوان ديد فاصله شود ، نماز فرادى مىشود و صحيح است .
( 1155 ) بايد بين جاى سجده مأموم و جاى ايستادن امام به قدر يك انسان كه به سجده رفته است فاصله نباشد ، بنا بر اين اگر بين آن دو اين مقدار فاصله بود - يعنى از سر تا نوك انگشتان پاى يك نفر كه در سجده است - ، بنا بر اظهر نماز جماعت اشكال دارد ، و هم چنين اگر بين انسان و مأمومى كه جلوى او ايستاده و به وسيله او به امام متصل است به همين مقدار فاصله باشد نمازش اشكال دارد ، و احتياط مستحب آن است كه جاى سجده مأموم با جاى كسى كه جلوى او ايستاده ، هيچ فاصله نداشته باشد ، و اگر فاصله به قدر يك گام متعارف و معمولى باشد ، بنا بر اظهر اشكالى ندارد .
( 1156 ) اگر مأموم به واسطه كسى كه طرف راست يا چپ او اقتدا كرده به امام متصل باشد و از جلو به امام متصل نباشد ، چنانچه كمتر از مقدارى كه در مسأله فوق گفته شد فاصله داشته باشد ، نماز و جماعتش صحيح است .
( 1157 ) اگر در اثناء نماز ، بين مأموم و امام ، يا بين مأموم و كسى كه مأموم به واسطه او به امام متصل است به مقدار فوق فاصله پيدا شود ، نمازش فرادى مىشود و صحيح است .
( 1158 ) اگر نماز همه كسانى كه در صف جلو هستند تمام شود ، يا همه نيت فرادى نمايند ، چنانچه فاصله به اندازه فوق نباشد نماز صف بعد به طور جماعت صحيح و اگر نه نمازشان فرادى مىشود و صحيح است .
( 1159 ) اگر در ركعت دوم اقتدا كند ، مستحب است قنوت و تشهد را با امام بخواند و احتياط مستحب آن است كه موقع خواندن تشهد ، به حال تجافى بنشيند ،

226