در ركعت بعد به امام ملحق شود و در صورت ملحق شدن ، تكبير ديگر لازم نيست .
( 1149 ) چنانچه مأموم بترسد كه اگر ملحق به صف شود و اقتدا كند ، امام سر از ركوع بردارد مىتواند در همان مكانى كه ايستاده اقتدا كند و تكبير بگويد و به ركوع برود به شرط آن كه مانعى از اقتدا در آن مكان نباشد ، مثل وجود حائل يا بلند بودن جاى امام ، بنا بر اين دور بودن فاصله بين مأموم و امام يا صف جماعت بنا بر اظهر مانع از اقتدا نيست پس مأموم بعد از رسيدن به ركوع امام ، در حال ركوع و يا بعد از ركوع و بنا بر احتياط بعد از سجود ، ولو به چند دفعه حركت ، خود را به امام يا صف ملحق مىكند ، و بنا بر احتياط واجب در حال ذكر حركت نكند و اگر توانست ، راه رفتن را به بعد از سجده تأخير بيندازد اين كار را مىكند ، ولى در هر صورت طى كردن اين فاصله نبايد فعل كثير حساب شود .
( 1150 ) اگر كسى بعد از سر برداشتن امام از ركوع رسيد ، مىتواند به امام اقتدا كند و تكبيرة الاحرام بگويد ، اما ركوع بجا نياورد ولى در يك سجده يا دو سجده امام را متابعت كند و در ركعت بعد كه امام بر مىخيزد ركعت اول مأموم حساب مىشود و بنا بر اظهر تجديد تكبيرة الاحرام لازم نيست .
( 1151 ) اگر موقعى برسد كه امام مشغول خواندن تشهد آخر نماز است ، چنانچه بخواهد به ثواب جماعت برسد ، بايد بعد از نيت و گفتن تكبيرة الاحرام بنشيند و تشهد را با امام بخواند ولى سلام را نگويد و صبر كند تا امام سلام نماز را بدهد ، و بنا بر احتياط مستحب در اين حال به صورت تجافى بنشيند ، كه توضيح آن خواهد آمد ، بعد بايستد و بدون آن كه دوباره نيت كند و تكبير بگويد ، حمد و سوره را بخواند و آن را ركعت اول نماز خود حساب كند ، و هم چنين بنابر اظهر در غير تشهد ركعت آخر هم مىتواند چنين كند .
( 1152 ) در نماز جماعت بايد بين مأموم و امام پرده و مانند آن ، كه پشت آن ديده نمىشود ، فاصله نباشد ، و هم چنين است بين انسان و مأموم ديگرى كه انسان به واسطه او به امام متصل شده است ، ولى اگر امام مرد و مأموم زن باشد ، چنانچه بين آن زن و امام ، يا بين آن زن و مأموم ديگرى كه مرد است و زن به واسطه او به امام متصل شده است ، پرده و مانند آن باشد اشكال ندارد .

225