مسائل قصاص و ديات " قصاص " يكى از قوانين اسلامى است كه حيات و امنيت فرد و اجتماع وابسته به آن مىباشد . خداى متعال در قرآن كريم مىفرمايد : " ولكم في القصاص حياة يا اولى الالباب لعلكم تتقون " يعنى : " و براى شما در قصاص زندگى و حيات است اى صاحبان خرد ، باشد كه تقوى پيشه كنيد " . از حضرت امام سجاد ( ع ) روايت شده است كه در ذيل اين آيه شريفه فرمودند : " براى شما در قصاص حيات است زيرا كسى كه قصد كشتن ديگرى را كرده مىداند كه او را قصاص مىكنند و به همين خاطر از كشتن دست مىكشد ، اين براى كسى كه قصد كشتن او را داشته حيات است ، و براى فرد جانى نيز حيات است ( زيرا اگر مىكشت او را هم مىكشتند ) ، و براى ديگران هم حيات است زيرا مىدانند قصاص واجب است و از ترس آن بر قتل يكديگر جرات نمىكنند " .
" مسأله 3228 " اگر شخص بالغ و عاقل به اختيار خود از روى عمد و به ناحق مسلمان عاقلى را بكشد يا يكى از اعضاى بدن او را قطع كند ، ورثه مقتول و يا شخص مجروح مىتوانند او را قصاص نمايند ، ولى بنابر احتياط بايد با اجازه حاكم شرع باشد .
" مسأله 3229 " اگر كسى به ناحق دستور كشتن مسلمان عاقلى را دهد و قاتل و دستور دهنده هر دو بالغ و عاقل و آزاد باشند ، با اجازه حاكم شرع قاتل را مىكشند و دستور دهنده را براى هميشه در زندان نگه مىدارند ، همچنين است اگر يك كدام شخصى را نگه دارد تا ديگرى او را بكشد .
" مسأله 3230 " در كشتن فرقى نيست بين اين كه قاتل سر كسى را ببرد ، يا تير يا شمشير و يا كارد به او بزند ، يا او را خفه كند ، يا با عصا و چوب به او بزند تا بميرد ، يا او را از جاى بلندى پرت كند ، يا در آتش بيندازد و نگذارد بيرون بيايد ، يا رگ او را بزند و نگذارد روى آن را ببندد ، يا در آب بيندازد به گونه اى كه نتواند بيرون بيايد ، يا او را نزد درندگان

( 1 ) بقره ( 2 ) : 179 . ( 2 ) وسائل الشيعه ، كتاب القصاص ، باب 19 از ابواب " القصاص في النفس " ، حديث 6 .

585