بيندازد تا او را بدرند ، يا از غذا و آب باز دارد تا بميرد ، و يا به او غذاى مسموم بخوراند ، در اين موارد و نظاير آن اگر عمدى باشد ورثه مقتول حق دارند قصاص نمايند .
" مسأله 3231 " اگر فرزند پدر يا مادر خود را عمدا و به ناحق بكشد او را قصاص مىكنند ، ولى اگر پدر فرزند خود را عمدا و به ناحق بكشد او را قصاص نمىكنند ، بلكه به دستورى كه در احكام ديه گفته مىشود از او ديه مىگيرند و حاكم شرع نيز او را تعزير مىكند . و بنابر احتياط جد و جد پدرى در حكم پدر هستند . و اگر مادر فرزند خود را عمدا و به ناحق بكشد بنابر مشهور قصاص مىشود ، ولى احتياط خوب است .
" مسأله 3232 " اگر دو نفر يا بيشتر مسلمانى را از روى عمد و به ناحق بكشند به گونه اى كه همه در كشتن او شريك باشند ، ورثه مقتول مىتوانند بعضى را بكشند و از بعضى ديگر سهم ديه را دريافت كنند و به كسى كه كشته مىشود بدهند . و نيز مىتوانند همه را بكشند به شرط اين كه تفاوت ديه كسى را كه كشته مىشود به او يا وارث او بپردازند ، مثلا اگر بخواهند دو نفر را بكشند بايد به ورثه هر كدام نصف ديه او را بدهند . ولى در اين موارد بهتر است قصاص نشود و فقط از هر يك از قاتلها سهم ديه را بگيرند ، و يا به كشتن يك نفر اكتفا شود .
" مسأله 3233 " اگر مردى زنى را بكشد مىتوانند او را بكشند ، ولى چون ديه زن نصف ديه مرد است بايد براى كشتن مرد نصف ديه او را بدهند . و اگر زنى مردى را بكشد مىتوانند زن را بكشند ، ولى بايد به آن اكتفا كنند و حق ندارند پس از كشتن زن نصف ديه را نيز مطالبه نمايند .
" مسأله 3234 " اگر ورثه و اولياى مقتول چند نفر باشند بنابر احتياط واجب قصاص با توافق يكديگر انجام شود ، و يكى از آنان بدون اطلاع و اجازه ديگران قصاص نكند ، و اگر قصاص كرد و ديگران طالب ديه باشند بايد سهم آنان را از ديه بپردازد .
" مسأله 3235 " اگر بعضى از اولياى مقتول تقاضاى قصاص كنند و بعضى ديگر تقاضاى ديه نمايند ، كسى كه تقاضاى قصاص كرده بايد سهم ديه متقاضيان ديه را بپردازد و سپس قصاص كند ، و اگر بعضى از اولياى مقتول قاتل را عفو نمايند بايد متقاضى قصاص سهم ديه عفو كنندگان را به قاتل بپردازد . و خوب است در چنين مواردى از قصاص صرف نظر شود و به ديه اكتفا نمايند .
" مسأله 3236 " اگر بعضى از اولياى مقتول حاضر و بعضى ديگر غايب باشند وافراد حاضر بخواهند قصاص نمايند ، چنانچه تماس با افراد غايب ممكن باشد يا مدت غايب بودن آنها كوتاه باشد بنابر احتياط واجب افراد حاضر براى قصاص با افراد غايب تماس بگيرند

586