مثقال اضافه شود ، بايد زكات تمام ( 18 ) مثقال را از قرار چهل يك بدهد ، و اگر كمتر از سه مثقال اضافه شود فقط بايد زكات ( 15 ) مثقال آن را بدهد ، و زيادى آن زكات ندارد و همچنين است هر چه بالا رود ، يعنى اگر سه مثقال اضافه شود ، بايد زكات تمام آنها را بدهد و اگر كمتر اضافه شود ، مقدارى كه اضافه شده زكات ندارد .
نصاب نقره ( مسأله 1905 ) : نقره دو نصاب دارد : نصاب اول آن ( 105 ) مثقال معمولى است كه اگر نقره به ( 105 ) مثقال برسد و شرائط ديگر را هم كه گفته شد داشته باشد ، انسان بايد يك چهلم آن را كه ( 2 ) مثقال و ( 15 ) نخود است از بابت زكات بدهد و اگر به اين مقدار نرسد ، زكات آن واجب نيست ، و نصاب دوم آن ( 21 ) مثقال است ، يعنى اگر ( 21 ) مثقال به ( 105 ) مثقال اضافه شود ، بايد زكات تمام ( 126 ) مثقال را بطورى كه گفته شد بدهد ، و اگر كمتر از ( 21 ) مثقال اضافه شود ، فقط بايد زكات ( 105 ) مثقال آن را بدهد و زيادى آن زكات ندارد ، و همچنين است هر چه بالا رود ، يعنى اگر ( 21 ) مثقال اضافه شود ، بايد زكات تمام آنها را بدهد ، و اگر كمتر اضافه شود ، مقدارى كه اضافه شده و كمتر از ( 21 ) مثقال است زكات ندارد ، بنابر اين اگر انسان يك چهلم هر چه طلا و نقره دارد بدهد ، زكاتى را كه بر او واجب بوده داده و گاهى هم بيشتر از مقدار واجب داده است مثلا كسى كه ( 110 ) مثقال نقره دارد اگر يك چهلم آن را بدهد ، زكات ( 105 ) مثقال آن را كه واجب بوده داده و مقدارى هم براى ( 5 ) مثقال آن داده كه واجب نبوده است .
( مسأله 1906 ) : كسى كه طلا يا نقره او به اندازه نصاب است ، اگر چه

389