واجب شده اگر بميرد ، بايد اول تمام زكات را از مالى كه زكات آن واجب شده بدهند بعد قرض او را ادا نمايند .
( مسأله 1902 ) : كسى كه بدهكار است و گندم يا جو يا خرما يا انگور هم دارد ، اگر بميرد و پيش از آن كه زكات اينها واجب شود ، ورثه قرض او را از مال ديگر بدهند ، هر كدام كه سهمشان به اندازه نصاب برسد بايد زكات بدهد و اگر پيش از آن كه زكات اينها واجب شود ، قرض او را ندهند ، چنانچه مال ميت فقط به اندازه بدهى او باشد ، واجب نيست زكات را بدهند ، و اگر مال ميت بيشتر از بدهى او باشد ، در صورتى كه بدهى او به قدريست كه اگر بخواهند ادا نمايند ، بايد مقدارى از گندم و جو و خرما و انگور را هم به طلبكار بدهند ، آنچه را به طلبكار مىدهند ، زكات ندارد ، و در بقيه مال هر كدام از ورثه كه سهمش به اندازه نصاب شود بايد ، زكات آن را بدهد .
( مسأله 1903 ) : اگر گندم و جو و خرما و كشمشى كه زكات آنها واجب شده خوب و بد دارد ، احتياط واجب آنست كه زكات هر كدام از خوب و بد را از خود آنها بدهد .
نصاب طلا ( مسأله 1904 ) : طلا دو نصاب دارد ، نصاب اول آن بيست مثقال شرعى است كه هر مثقال آن ( 18 ) نخود است ، پس وقتى كه طلا به بيست مثقال شرعى كه پانزده مثقال معمولى است برسد ، اگر شرايط ديگر را هم كه گفته شد داشته باشد ، انسان بايد يك چهلم آن را - كه نه نخود مىشود - از بابت زكات بدهد و اگر به اين مقدار نرسد ، زكات آن واجب نيست ، و نصاب دوم آن چهار مثقال شرعى است كه سه مثقال معمولى مىشود ، يعنى اگر سه مثقال به پانزده

388