فقهى نوشته است ، او توضيح مى دهد كه نمى خواهد پاسخ به سؤالهاى فقهى بدهد زيرا جواب درست در بين علماى شيعه مورد اختلاف بود و او مى خواسته از دادن جوابهايى كه احتمالا مشتمل بر نقطه نظرات خطا باشد پرهيز كند . [141] همينطور در كشف مى گويد : او نمى خواهد فتوا بدهد از آن روى كه مىترسد فتوا مبنايى نداشته و به هواى رياست خواهى باشد . در واقع ، ابن طاووس يك رساله فقهى ديگر هم با عنوان " مضايقه " نوشت . در اينجا هم هدف خود را اين چنين توصيف كرده كه تنها احاديث مربوطه را آورده و اين را براى محققان باقى بگذارد تا خود از آن احاديث استنباط كنند ( من كلف به من اهل النظر والامانات ) [142] . اين تصادفى نيست كه دو تأليف فقهى وى مربوط به موضوعى بودند كه به قلب او نزديك بود يعنى : نماز . تأكيد ابن طاووس بر اهميت زياد حديث [143] براى روشن ساختن احكام فقهى ، مورد پشتيبانى برخى از اخبارىهاى عهد صفوي قرار گرفت . 144 ابن طاووس از نوشتن كتاب كلامى نيز دورى مىگزيد زيرا به اين نكته رسيد كه مسلمانان عادى ، به سختى از دانش كتاب كلام معرفتى بدست مى آورند و چنان كه انبياء نشان داده اند ، حق را مى توان بدون تمسك به مجادلات كلامى دين را به مردم تعليم داد . [145] وى مىافزايد : تنها تأليف وى در اين موضوع شفاء العقول من داء

[141] . كشف صص 109 - 110 . مق‌ : اجازه او به يوسف بن حاكم د ر بحار ج 107 ص 46 . نيز نك‌ : arjomand ص 207 .
[142] . المضايقة ص 31 / 833 . نيز نك‌ : باب دوم فصل دوم . يوسف بحراني ( م 1186 ) در ضمن شرح حال هاشم بن سليمان الكتكانى البحراني ( م 1107 ) ياد آور مى شود كه او هيچ فتوايى نداده و كتابهاى او بيشتر گردآورى است " نمى دانم آيا اين بدليل عدم توان او در استفاده از تعقل بوده يا اين كه از روى تقوى از افتاء پرهيز داشته ، همانطور كه درباره ابن طاووس گزارش شده است " نك‌ : لؤلؤة البحرين ص 63 . بايد خاطر نشان كرد كه هاشم بحراني كتاب التنبيهات را تأليف كرده كه مشتمل بر استنباطات او در همه ابواب فقه بوده است . ( نك‌ : رياض 5 / 300 - 301 ، دائرة المعارف ايرانيكا مقاله : بحراني ، هاشم [ از : madelung . w ) .
[143] . كه شامل " اخبار آحاد " نيز مى شود : نك‌ : فرج المهموم صص 42 - 43 در آنجا شريف مرتضى را بدليل رد خبر واحد مورد انتقاد قرار مى دهد . مق‌ : - كتاب العدة . ( 144 ) . مق‌ : - ابن طاووس ، كتاب كشف المحجه . بطور كلى نك‌ : دائرة المعارف چ 2 مقاله " اخباريه " از : ( ohlberg . e ) .
[145] . الاجازات ص 18 / 43 .

43