نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ جلد : 1 صفحه : 109
است . زمانى كه مجلسى از كتاب علامه حلى با همان عنوان نقل مى كند ، براى پرهيز از اشتباه ، عنوان كامل كتاب را مى آورد . نوري طبرسي بعضا رموز " شف " و " كشف " را با يكديگر خلط مى كند ( رمز اخير را مجلسى براى اشاره به كشف الغمه اربلى به كار مى برد ) و بنابراين وقتى به توسط بحار نقل مى كند ، قطعاتى از اربلى را به " اليقين " نسبت مى دهد ( مث : مستدرك 5 / 232 ) . چاپ 1369 نجف ( = اليقين 1 ) بر مبناى دو نسخه مى باشد ( نك : اليقين 1 ص 207 ) . آقا بزرگ به اين چاپ اشاره نمى كند اما بجاى آن از چند نسخه ء خطى كه بعضى با اليقين 1 اختلاف قرائت دارند ياد مى كند ( نك : مث : - › كتاب اسماء مولانا على [ ع ] [ ناشناخته ] ، - › حجة التفضيل ، - › كتاب مولد مولانا على بالبيت ) . چاپ محقق بيروت 1410 ( = اليقين 2 ) مبتنى بر سه نسخه ( كه غير از دو نسخه ء مورد استفاده در اليقين 1 است ) بوده والتحصين نيز به آن ضميمه شده است . بر روى هم محققان چ 2 ( در صص 53 - 54 ) پانزده نسخه باقى مانده اليقين را شناسانده اند . ابن طاووس در اليقين اظهار مى كند كه او تنها از راويان غير شيعى نقل كرده و بالنتيجه بيشتر منابع مورد استفاده وى سنى مى باشد . منابع شيعى براى رواياتى استفاده شده كه ابن طاووس اسانيد آنها را غير شيعى تلقى مى كند . ابن طاووس كلمه ء غير شيعى را در محدودترين معنا تفسير مى كند ، بنابراين حتى اگر همه ء افراد سند غير از راوى نخست شيعى باشند وى حديث را مى آورد . نك : مث : - › الانتصار - › كتاب المواليد ( ابن الخشاب ) . ابن طاووس يادآور مى شود ( اليقين 203 / 519 ) كه همه ء كتابهايى كه در اليقين از آنها نقل كرده در كتابخانه ء او وجود داشته و وقف فرزندان پسر خود كرده است ( وقفناها ) . نيز نك : باب سوم ، فصل دوم . چندين شاهد براى اينكه تمامى چاپها مشتمل بر متن كامل نيست وجود دارد . ابن طاووس در اليقين 5 / 122 مى گويد : اليقين را با فهرست تفصيلى ابواب آغاز خواهد كرد اما چنين فهرستى در اين چاپها نيامده است . او در اليقين 79 / 279 از يك اشاره پيشين به ابن جحام ياد مى كند كه از نسخههاى چاپى سقط شده است . اربلى ( م
109
نام کتاب : كتابخانه ابن طاووس ( فارسي ) نویسنده : إتان گلبرگ جلد : 1 صفحه : 109