نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 410
ياران خود كه از ربيعه و يمنىها بودند آماده شد و از كوفه بيرون آمد و به مقابله يزيد شتافت و روياروى شدند . محمد بن خالد افرادى از قوم خود را كه با يزيد بن عمر بودند مورد خطاب قرار داد و گفت « مرگ بر شما ، آيا كشته شدن پدرم خالد و ستم بنى اميه و قطع مقررى خود را از سوى ايشان از ياد بردهايد ؟ اى عموزادگان ، خداوند پادشاهى بنى اميه را نابود ساخت و آنرا از ايشان به ديگران برگرداند ، اكنون به پسر عموى خود بپيونديد ، اين قحطبه با لشكرهاى خراسان در حلوان است و مروان كشته شده است چرا خود را به كشتن مىدهيد ، امير قحطبه مرا به كوفه حكومت داده و اين فرمان من است ، بايد از شما اثرى در اين حكومت باشد » آنان همينكه اين سخنان را شنيدند همگان پيش او رفتند و فقط افراد قبيله هاى قيس و تميم با يزيد بن عمر باقى ماندند و چون كار را اينگونه ديد با همراهان خود گريخت و خود را به واسط رساند و شروع به فرستادن خوار و بار بان شهر كرد و آماده براى تحصن شد . محمد بن خالد به كوفه برگشت و براى مردم خطبه خواند و آنان را براى بيعت با ابو العباس سفاح فراخواند و از آنان بيعت گرفت . قحطبه هم از حلوان خود را به عراق رساند و در دمم [ 454 ] كه در فاصله ميان انبار و بغداد قرار دارد اردو زد و در آن هنگام هنوز بغداد ساخته نشده بود و آن دهكده اى بود كه هر ماه يك بار در آن بازارى برپا مىشد . على بن سليمان ازدى محمد بن خالد و پيشگامى او را در دعوت براى بنى هاشم در ابياتى چنين ياد كرده است . « اى ساربانان و آوازه خوانان براى شتران در اين راه با شتران نيرومند و تندرو آماده شويد تا از كرانه هاى بيابان پيش گرامىتر مردم كريم برسند . محمد كه بپاخاست و آشكارا در كوفه شورش كرد ، همراه گروهى كه در جستجوى كارى دشوار برآمدند و سر انجام در حالى كه عمامه بر سر بسته بود از منبر مسجد كوفه بالا رفت ، او به كارى گرامى و بزرگ دست يافت در آن هنگام كه
454 - دمم : - دمما : دهكده اى بزرگ بر ساحل فرات و كنار فلوجه ، نزديك بغداد و نسبت بان دممى است ، ر . ك ، ياقوت معجم البلدان ج 4 ص 83 چاپ مصر . ( م )
410
نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 410