نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 234
به خدا سوگند هنگامى كه قرآنها برافراشته شد پنداشتم كه مايه بروز اختلاف و پراكندگى خواهد شد . اشتر آمد و چون پيش آنان رسيد گفت اى مردم پست و زبون در اين هنگام كه بر دشمن پيروز مىشويد براى برافراشتن اين قرآنها سستى مىكنيد ؟ به من اندكى مهلت دهيد ، گفتند ما در گناه و خطاى تو شركت نمىكنيم ، گفت اى واى بر شما شما را چه شده است ، نيكان و برگزيدگانتان كشته شدهاند و اشخاص زبون شما باقى ماندهاند شما چه وقت بر حق بودهايد ؟ هنگامى كه با آنان جنگ و كشتار مىكرديد يا اكنون كه از جنگ خوددارى مىكنيد ؟ حال كشته شدگان شما كه منكر فضل و برترى ايشان نيستيد چگونه است آيا در بهشت هستند يا دوزخ ؟ گفتند با آنان در راه خدا پيكار كرديم و اكنون هم در راه خدا از پيكار خوددارى مىكنيم ، اشتر گفت اى صاحبان پيشانيهاى سياه مىپنداشتيم نمازهاى شما عبادت و شوق به بهشت است و اكنون مىبينيم كه به دنيا پناه مىبريد ، زشتى و بدنامى براى شما بادا ، آنان اشتر را دشنام دادند او هم ايشان را دشنام داد و با تازيانه هاى خود به صورت اسب اشتر زدند او هم به صورت مركوبهاى ايشان تازيانه زد ، مسعر بن فدكى و ابن كواء و كسان ديگرى از قاريان قرآن كه همگان بعد از خوارج شدند از پذيرفتن داورى قرآن به شدت طرفدارى مىكردند . [ 247 ] معاويه هم ميان مردم شام برخاست و چنين گفت ، اى مردم جنگ ميان ما و اين قوم بدرازا كشيد و هر يك از دو طرف مىپندارد كه او بر حق است و طرف ديگر بر باطل ، اكنون ما آنان را دعوت كردهايم كه قرآن و فرمان آن ميان ما حكم باشد اگر پذيرفتند چه بهتر و گر نه ما بر ايشان حجت تمام كردهايم . سپس معاويه براى على ( ع ) چنين نوشت . « نخستين كس كه مسئول اين جنگ است و بايد حساب آنرا پس بدهد من و توئيم ، و من ترا به جلوگيرى از ريختن اين خونها و الفت و دوستى در راه دين و دور ريختن كينه ها فرامىخوانم و اينكه دو حكم ميان من و تو حكم كنند يكى
247 - مسعر فدكى : از سران خوارج بصره و از قبيله بنى تميم است ، ر . ك ، مبحث خوارج ، نويرى ، نهاية الارب ج 20 ص 169 و ترجمه آن بقلم اين بنده ، ابن بنده ، ابن كواء : نامش عبد الله و در آغاز از اصحاب على ( ع ) بود و سپس خارجى شد ، ر . ك ، مرحوم حاج شيخ عباس قمى ، الكنى و الالقاب ص 383 ج ( ابن - ابو ) . ( م )
234
نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 234