على ( ع ) فرمود اى فلان من اين كار را آزموده‌ام و همه جوانب آنرا ديده‌ام جز دو كار براى من باقى نيست يا جنگ يا كافر شدن بانچه خداوند بر محمد ( ص ) نازل فرموده است ، خداوند از بندگان خود راضى نمىشود كه در زمين گناه شود و آنان فقط سكوت كنند و امر به معروف و نهى از منكر نكنند و من جنگ را سبكتر از به زنجير كشيده شدن در جهنم مىبينم .
آن مرد شامى در حالى كه انا لله و انا اليه راجعون مىگفت برگشت و دو گروه چندان جنگ كردند كه نيزه ها شكسته شد و شمشيرها از كار افتاد ، و زمين و هوا از گرد و غبار تيره شد و نفسها به تنگى افتاد و برخى همچنان به برخى ديگر مىنگريستند و شب فرارسيد كه همان شب هرير است ، فرداى آن شب دو گروه به اردوگاههاى يك ديگر رفتند و كشتگان خود را جمع و دفن كردند .
على ( ع ) بامداد آن روز ميان مردم برخاست ، نخست خداوند را ستايش و نيايش كرد و گفت اى مردم كار شما و دشمن آن جا كشيده است كه مىبينيد و از اين قوم فقط نفسى باقى مانده است ، خدايتان رحمت كناد فردا براى جنگ با دشمن آماده شويد تا خداوند ميان ما و ايشان حكم فرمايد كه او بهترين حاكمان است .
و چون اين خبر به معاويه رسيد به عمرو عاص گفت چه مىبينى كه فقط همين امروز و اين شب براى ما باقى مانده است ؟ عمرو گفت چاره يى انديشيده و بكار بردن آنرا براى امروز اندوخته‌ام كه اگر آنرا بپذيرند ميان ايشان اختلاف خواهد افتاد و اگر نپذيرند پراكنده خواهند شد ، معاويه گفت آن چيست ؟ عمرو گفت آنان را دعوت كن كه قرآن ميان تو و ايشان حكم باشد كه به خواسته خود خواهى رسيد ، معاويه دانست كار همانگونه است كه او مىگويد .
گويند ، اشعث بن قيس هم به قوم خود كه پيش او جمع شده بودند گفته بود ، روز گذشته جنگ نابودكننده را ديديد كه چگونه بود و به خدا سوگند اگر فردا هم روياروى شويم همانا نابودى عرب و درمانده شدن نواميس است . جاسوسان اين سخن او را باطلاع معاويه رساندند كه گفت اشعث راست مىگويد اگر فردا روياروى شويم و جنگ كنيم روميان به زن و فرزند شامىها حمله خواهند كرد و دهقانان ايرانى به زن و فرزند عراقىها حمله خواهند كرد و اين موضوع را فقط خردمندان درك مىكنند اكنون قرآنها را بر سر نيزه ها كنيد .

231