نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 640
است، نخست در مورد ميوه بر درختان هنگام اجاره باغ و امثال آن به كار رفته،
سپس به هر گونه «حدس و تخمين» گفته شده است و از آنجا كه تخمين گاهى مطابق واقع و
گاهى بر خلاف واقع مىشود، اين كلمه در معناى «دروغ» نيز استعمال شده است و در آيه
مورد بحث مىتواند به هر دو معنا باشد. [1]
'''يَخِرُّونَ:'''
{{(آیه):يَخِرُّونَ
لِلْأَذْقانِ}}
{{صورتی:«يَخِرُّونَ»}} از مادّه{{صورتی: «خُرُور»}} يعنى بى اختيار به زمين مىافتند، به كار بردن اين تعبير، به جاى{{صورتی: «يَسْجدُون»}} (سجده مىكنند)
اشاره به نكته لطيفى دارد، و آن اين كه: آگاهان بيداردل، به هنگام شنيدن آيات
قرآن، آن چنان مجذوب و شيفته سخنان الهى مىشوند كه بىاختيار به سجده مىافتند و
دل و جان را در راه آن از دست مىدهند.
{{صورتی:«راغب»}} در كتاب «مفردات» مىگويد:
«يَخِرُّونَ» در اصل از مادّه «خرير»
است كه به معناى «صداى آب» و مانند آن است كه: از بلندى به زير مىريزد. به كار
بردن اين تعبير، در مورد سجدهكنندگان نشانه آن است كه:
آنان در برابر پروردگار به زمين مىافتند در حالى كه صدايشان به تسبيح بلند
است. [2]
'''يَخْسَرُ:'''
{{(آیه):يَخْسَرُ
الْمُبْطِلُونَ}}
{{صورتی:«يَخْسَرُ»}} از مادّه{{صورتی: «خسران»}} به معناى از دست دادن سرمايه است، و به گفته{{صورتی: «راغب»}} در «مفردات»، گاه به خود انسان نسبت داده
مىشود، و مىگويند:{{صورتی: خَسِرَ فُلانٌ:}} «فلان كس زيان كرد»، و گاه به تجارت او نسبت مىدهند، و
مىگويند:{{صورتی: خَسِرَتْ تِجارَتُهُ:}} «تجارتش زيان كرد»، گر چه ابناء دنيا اين تعبير را تنها در مورد مال و مقام و
مواهب مادى به كار مىبرند، ولى مهمتر از خسران مادى، از دست دادن سرمايه عقل و
ايمان و ثواب است. [3]
'''يَخْصِفانِ:'''
{{(آیه):يَخْصِفانِ
عَلَيْهِمَا}}
{{صورتی:«يَخْصِفانِ»}} از مادّه{{صورتی: «خصف»}} (بر وزن خشم) در اصل، به معناى ضميمه كردن چيزى به چيز ديگر و جمع نمودن است،
سپس به دوختن كفش يا لباس و وصله كردن نيز گفته شده است؛ زيرا قطعات پراكنده را به
يكديگر منضم مىكند. [4]
'''يَخِصِّمُونَ:'''
[1]سوره يونس: 66؛[https://lib.eshia.ir/27575/8/419/يَخِصِّمُونَ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج8، ص419.]
[2]سوره اسراء: 107؛[https://lib.eshia.ir/27575/12/352/يَخِرُّونَ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج12، ص352.]
[3]سوره جاثيه: 27؛[https://lib.eshia.ir/27575/21/294/يَخْسَرُ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج21، ص294.]
[4]سوره اعراف: 22؛[https://lib.eshia.ir/27575/6/148/يَخْصِفانِ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج6، ص148.]؛سوره طه: 121؛[https://lib.eshia.ir/27575/13/352/يَخْصِفانِ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج13، ص352.]
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 640