'''مَتْرَبَة:'''

{{(آیه):أَوْ مِسْكِيْناً ذا مَتْرَبَةٍ}}

{{صورتی:«مَتْرَبَة»}} مصدر ميمى از مادّه‌{{صورتی: «ترب»}} (بر وزن طرب) در اصل از «تراب» به معناى «خاك» گرفته شده و به كسى مى‌گويند كه بر اثر شدت فقر، خاك‌نشين شده است؛ باز در اينجا تأكيد روى اين گونه مسكين‌ها به خاطر اولويت آنها است و الَّا اطعام همه مسكينان از اعمال حسنه است. [1]

'''مترف:'''

{{(آیه):إِلَّا قالَ مُتْرَفُوهآ}}

{{صورتی:«مترف»}} از{{صورتی: «ترفه»}} (بر وزن لقمه) به معناى فزونى نعمت است، و از آنجا كه بسيارى از متنعمّان، غرق شهوات و هوس‌ها مى‌شوند، كلمه «مترف» به معناى كسانى كه مست و مغرور به نعمت شده و طغيان كرده‌اند، آمده است؛ و مصداق آن، غالباً پادشاهان و جباران و ثروتمندانِ مستكبر و خودخواه است.

{{صورتی:«مُتْرَف»}} به طورى كه در{{صورتی: «لسان العرب»}} آمده، از مادّه‌{{صورتی: «ترف»}} (بر وزن سبب) به معناى‌{{صورتی: «تنعم»}} است. و «مُتْرَف» به كسى مى‌گويند كه فزونى نعمت او را غافل، مغرور و مست كرده و به طغيان واداشته است. درست است كه همه «اصحاب الشمال» در زمره «مترفين» نيستند، ولى هدف قرآن، سردمداران آنها است. [2]

'''مُتْرَفُوها:'''

{{(آیه):إِلَّا قالَ مُتْرَفُوهآ}}

{{صورتی:«مُتْرَفُوها»}} جمع‌{{صورتی: «مُتْرَف»}} از مادّه‌{{صورتی: «ترف»}} (بر وزن طرف) به معناى «تنعم» است، و مترف به كسى مى‌گويند كه: فزونى نعمت و زندگى مرفه او را مست و مغرور و غافل كرده، و به طغيان گرى واداشته است. [3]

'''متشابه:'''

{{(آیه):وَأُخَرُ مُتَشابِهاتٌ}}

{{صورتی:«متشابه»}} از مادّه‌{{صورتی: «تشابُه»}} در اصل، به معناى چيزى است كه قسمت‌هاى مختلف آن، شبيه يكديگر باشد، به همين جهت به جمله‌ها و كلماتى كه معناى آنها پيچيده است و گاهى احتمالات مختلف درباره آن داده مى‌شود،{{صورتی: «متشابه»}} مى‌گويند. و منظور از «متشابهات» قرآن همين است، يعنى آياتى كه معانى آن در بدو نظر پيچيده است، و در آغاز، احتمالات متعددى در آن مى‌رود، اگر چه با توجّه به آيات محكم، تفسير آنها روشن است.

منظور از{{صورتی: «مُتِشابِه»}} در سوره‌{{صورتی: «زمر»}} كلامى است كه قسمت‌هاى مختلف آن با يكديگر همرنگ و هماهنگ مى‌باشد، هيچ گونه‌

[1]سوره بلد: 16؛[https://lib.eshia.ir/27575/27/47/مَتْرَبَة مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج27، ص47.]

[2]سوره زخرف: 23؛[https://lib.eshia.ir/27575/21/50/مترف مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج21، ص50.]؛سوره واقعه: 45؛[https://lib.eshia.ir/27575/23/240/مترف مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج23، ص240.]

[3]سوره سبأ: 34؛[https://lib.eshia.ir/27575/18/118/مُتْرَفُوها مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج18، ص118.]