نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 26
يك ماجرا است
و از آنجا كه انسان خواب خود را براى اين و آن نقل مىكند، در اينجا كنايه از خواب
است. ولى بعضى احتمال دادهاند جمع{{صورتی: «احدوثه»}}
باشد كه بهمعناى اخبار عجيبى است كه مردم پيرامون آن با يكديگر گفتگو مىكنند.
[1]
'''أَحْبار:'''
{{(آیه):الأَحْبارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا}}
{{صورتی:«أَحْبار»}} جمع{{صورتی:
«حبر»}} (بر وزن فكر و همچنين بر وزن ابر) به معناى اثر نيك است و سپس بر
دانشمندانى كه در جامعه اثر نيك دارند اطلاق شده است؛ و اگر به{{صورتی:
«مركّب»}} نيز{{صورتی: «حبر»}} گفته
مىشود، به خاطر آثار نيك آن است. به معناى دانشمند و عالم و{{صورتی:
«رُهبان»}} جمع{{صورتی: «راهب»}} نيز آمده
است. و همچنين به افرادى گفته مىشود كه به عنوان ترك دنيا در ديرها سكونت اختيار
كرده و به عبادت مىپرداختند. و اطلاق آن بر علماء به خاطر آثارى است كه از آنها
در ميان اجتماعات بشرى باقى مىماند. [2]
'''أحزاب:'''
{{(آیه):مَهْزُومٌ مِّنَ الأَحْزاب}}
تعبير به{{صورتی:
«احزاب»}} از مادّه{{صورتی: «حزب»}} ظاهراً
اشاره به تمام گروههايى است كه بر ضد پيامبران قيام كردند، و خداوند آنها را در
هم كوبيد. اين جمعيت مشركان، گروهك كوچكى از آن گروهها هستند كه به سرنوشت آنان
گرفتار خواهند شد. [3]
'''إِحسان:'''
{{(آیه):وَ أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ}}
در اين كه
مراد از{{صورتی: «احسان»}} از مادّه{{صورتی: «حسن»}}
در اينجا چيست؟ چند احتمال در كلمات مفسران ديده مىشود:{{صورتی: نخست}}
اين است كه حسن ظن به خدا داشته باشيد (و گمان نكنيد انفاقهاى شما موجب اختلال
امر معيشت شما خواهد شد).
{{صورتی:و دوم:}}
منظور، اقتصاد و ميانه روى در مسأله انفاق است.
{{صورتی:و سوم}}
اين كه منظور، آميختن انفاق با حسن رفتار نسبت به نيازمندان است؛ به گونهاى كه
همراه با گشادهروئى و مهربانى باشد و از هر نوع منّت و آنچه موجب رنجش و ناراحتى
شخص انفاق شونده است، بر كنار باشد.
{{صورتی:«احسان»}} در آيات 181
و 182 سوره{{صورتی: «رحمن»،}} تنها به معناى{{صورتی:
«توحيد»}} يا به معناى{{صورتی: «توحيد و معرفت»}}
يا به معناى{{صورتی: «اسلام»}} تفسير شده است؛ ولى پيداست كه اينها
هر كدام مصداق روشنى از اين مفهوم گسترده است كه هرگونه نيكى در عقيده، گفتار و
عمل را شامل مىشود.