نيست». سپس اضافه مى‌كند: گاهى اين ماده در مورد كسى اطلاق مى‌شود كه به خاطر ضعف عقل از سخن گفتن عاجز و ناتوان است. [1]

'''إِبليس:'''

{{(آیه):فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيْسَ}}

{{صورتی:«ابليس»}} اسم خاص براى شيطانى است كه در برابر آدم عليه السلام قرار گرفت و در حقيقت رئيس همه شياطين است! بنابراين‌{{صورتی: «شيطان»}} اسم جنس و{{صورتی: «ابليس»}} اسم خاص (عَلَم) است. [2]

'''أَتْراب:'''

{{(آیه):قاصِراتُ الطَّرْفِ أَتْرابٌ}}

{{صورتی:«أَتْراب»}} جمع‌{{صورتی: «ترب»}} (بر وزن شعر) به معناى‌{{صورتی: «هم سن و سال»}} توصيف ديگرى است براى زنان بهشتى نسبت به همسرانشان؛ چرا كه توافق سنى جاذبه را ميان دو همسر افزون مى‌كند، و يا توصيفى است براى خود آن زنان، كه همه آنها هم سن و سال و جوانند، و به معناى‌{{صورتی: «مثل و مانند»}} نيز آمده است. و بيشتر در مورد جنس مؤنث به كار مى‌رود، و به گفته بعضى در اصل از{{صورتی: «ترائب»}} به معناى دنده‌هاى قفسه سينه گرفته شده كه شباهت زيادى با هم دارند. [3]

'''اتقان:'''

{{(آیه):أَتْقَنَ كُلَّ شَىْ‌ءٍ}}

تعبير به‌{{صورتی: «اتقان»}} از مادّه‌{{صورتی: «تقن»}} كه به معناى منظم ساختن و محكم نمودن است نيز تناسب با زمان برقرارى نظام جهان دارد؛ نه زمانى كه اين نظام فرو مى‌ريزد، و متلاشى و ويران مى‌گردد. [4]

'''إِئْتَمِرُوا:'''

{{(آیه):وَ ائْتَمِرُوا بَيْنَكُمْ}}

جمله‌{{صورتی: «وَ أْتَمِرُوا»}} از مادّه‌{{صورتی: «ايتمار»}}، گاه به معناى‌{{صورتی: «پذيرا شدن دستور»}} و گاه به معناى‌{{صورتی: «مشاوره»}} مى‌آيد. و در اينجا معناى دوم مناسب‌تر است و تعبير{{صورتی: «بِمَعْرُوف»}} تعبير جامعى است كه هرگونه مشاوره‌اى را كه خير و صلاح در آن باشد، شامل مى‌گردد. [5]

'''أَ تَهْتَدِي:'''

{{(آیه):نَنْظُرْ أَتَهْتَدِى أَمْ}}

براى جمله‌{{صورتی: «أَ تَهْتَدِي»}} (آيا هدايت مى‌شود) از مادّه‌{{صورتی: «اهتداء»}} دو تفسير ذكر كرده‌اند؛ بعضى گفته‌اند: مراد شناختن تخت خويش است، و بعضى گفته‌اند: منظور هدايت به راه خدا به‌خاطر ديدن اين معجزه است. ولى ظاهر همان معناى اول است، هر چند معناى اول خود مقدمه‌اى براى معناى دوم بوده است. [6]

'''أَتى‌:'''

{{(آیه):أَتى‌ أَمْرُ اللَّهِ}}

كلمه‌{{صورتی: «أَتى‌»}} از مادّه‌{{صورتی: «أتَىَ»}} هر چند فعل ماضى و به معناى تحقق اين فرمان در گذشته است، اما مفهوم آن مضارعى است كه قطعاً تحقق مى‌يابد؛ و اين در قرآن فراوان است كه مضارع قطعى الوقوع، با صيغه ماضى ذكر مى‌شود. [7]

'''أَثابَهُمُ:'''

{{(آیه):فَأَثابَهُمُ اللَّهُ بِمَا قالُوا}}

{{صورتی:«أَثابَهُمُ»}} از مادّه‌{{صورتی: «ثواب»}} گرفته شده است كه در اصل به‌معناى‌{{صورتی: «بازگشت نمودن»}} و{{صورتی: «نيكى كردن»}} و{{صورتی: «سودى به كسى رسانيدن»}} است. [8]

'''أثاث:'''

{{(آیه):أَثاثاً وَ مَتاعاً إِلَى‌ حِيْنٍ}}

{{صورتی:«اثاث»}} به‌معناى وسائل خانه است و در اصل از مادّه‌{{صورتی: «اثّ»}} به‌معناى كثرت و درهم پيچيدگى گرفته شده و از آنجا كه وسائل خانه معمولًا زياد است به آن اثاث گفته‌اند؛ و به معناى متاع و زينت دنيا نيز آمده است. [9]

'''أثار:'''

{{(آیه):أَثارُوا الأَرْضَ وَ عَمَرُوها}}

{{صورتی:«اثار»}} از مادّه‌{{صورتی: «ثور»}} (بر وزن غور) به معناى پراكنده ساختن است و اين كه، عرب به گاو

[1]سوره نحل: 76؛[https://lib.eshia.ir/27575/11/359/أثار مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج11، ص359.]

[2]سوره بقره: 34؛[https://lib.eshia.ir/27575/1/227/إِبليس مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج1، ص227.]؛ انعام، آيه 112 (ج 5، ص 505)

[3]سوره ص: 52؛[https://lib.eshia.ir/27575/19/336/أَتْراب مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج19، ص336.]؛ واقعه، آيه 37 (ج 23، ص 234)؛سوره نبأ: 33؛[https://lib.eshia.ir/27575/26/61/أَتْراب مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج26، ص61.]

[4]سوره نمل: 88؛[https://lib.eshia.ir/27575/15/601/اتقان مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج15، ص601.]

[5]سوره طلاق: 6؛[https://lib.eshia.ir/27575/24/260/إِئْتَمِرُوا مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج24، ص260.]

[6]سوره نمل: 41؛[https://lib.eshia.ir/27575/15/507/أَ تَهْتَدِي مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج15، ص507.]

[7]سوره نحل: 1؛[https://lib.eshia.ir/27575/11/176/أَتى‌ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج11، ص176.]

[8]سوره مائده: 85؛[https://lib.eshia.ir/27575/5/77/أَثابَهُمُ مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج5، ص77.]

[9]سوره نحل: 80؛[https://lib.eshia.ir/27575/11/376/أثاث مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، ج11، ص376.]؛ مريم، آيه 74 (ج 13، ص 140)