نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 12
{{صورتی:«أمِن»}} به صورت
صيغه{{صورتی: «جمع»}}، در حالى كه جمله بعد، به صورت صيغه{{صورتی:
«مفرد»}} است (جَعَلَ)، شايد از اين نظر باشد كه اين گروه از منافقان
مىخواهند خودشان را در صف جمعيّت مؤمنان جا بزنند، لذا{{صورتی: «آمَنَّا»}}
مىگويند. يعنى همچون ساير مردم ايمان آوردهايم. [1]
'''آمِنُون:'''
{{(آیه):فِى الْغُرُفاتِ آمِنُونَ}}
تعبير به{{صورتی:
«آمِنُون»}} (كسانى كه در امنيّت به سر مىبرند) از مادّه{{صورتی:
«أمِن»}} در مورد بهشتيان، تعبير بسيار جامعى است، كه آرامش روح و جسم آنها
را از هر نظر منعكس مىكند. چرا كه نه ترس فنا و زوال و مرگ دارند، و نه ترس هجوم
دشمن، نه بيمارى و آفت و اندوه، و نه حتى ترس از ترس! و نعمتى برتر از اين نيست كه
انسان از هر نظر در امنيّت به سر برد، همان گونه كه بلائى بدتر از ناامنى در
جنبههاى مختلف زندگى وجود ندارد. [2]
'''آن، آنى:'''
{{(آیه):بَيْنَ حَمِيْمٍ آنٍ}}
{{صورتی:«آن»}} و{{صورتی: «آنى»}}
در اينجا به معناى آبى است كه در نهايت حرارت و سوزندگى باشد، و در اصل از مادّه{{صورتی:
«انا»}} (بر وزن رضا) به معناى{{صورتی: «وقت»}}
گرفته شده؛ زيرا آب سوزان به «وقت و مرحله نهايى» خود رسيده است.
[3]
{{صورتی:«آنَاء»}} جمع{{صورتی:
«انا»}} (بر وزن صدا و فنا) به معناى ساعت و مقدارى از وقت است.
[4]
'''آنَسْتُ:'''
{{(آیه):إِنِّى آنَسْتُ نَاراً}}
{{صورتی:«آنَسْتُ»}} از مادّه{{صورتی:
«ايناس»}} به معناى مشاهده كردن و ديدنى است كه توأم با يك نوع آرامش و انس
باشد، و اين كه به انسان، انسان گفته مىشود، به خاطر همين معناست.
[5]
'''آنَسْتُمْ:'''
{{(آیه):آنَسْتُمْ مِّنْهُمْ رُشْداً}}
{{صورتی:«آنَسْتُمْ»}} از مادّه{{صورتی:
«ايناس»}} به معناى مشاهده و رؤيت مىباشد، و اين مادّه از مادّه{{صورتی:
«انسان»}} كه يكى از معانى آن مردمك چشم است گرفته شده (در حقيقت ما هنگام
رؤيت و مشاهده از «انسان»، يعنى مردمك چشم خود مدد مىگيريم و به همين جهت از
مشاهده كردن به «ايناس» تعبير شده است). [6]
'''آنِفاً:'''
{{(آیه):مَاذا قالَ آنِفاً}}
{{صورتی:«آنِفاً»}} از مادّه{{صورتی:
«انْف»}} به معناى{{صورتی: «بينى»}} است، و از
آنجا كه بينى در صفحه صورت انسان برجستگى خاصى دارد، اين كلمه درباره{{صورتی:
«افراد شريف»}} يك قوم، به كار مىرود، و نيز در مورد «زمان مقدم بر زمان حال» اين
تعبير به كار رفته، همان گونه كه در آيه مورد بحث آمده است.
[7]
'''آنِيَة:'''
{{(آیه):بِآنِيَةٍ مِّنْ فِضَّةٍ}}
{{صورتی:«آنِيَة»}} از مادّه{{صورتی:
«انى»}} جمع{{صورتی: «اناء»}} به معناى
هرگونه ظرف است،{{صورتی: «آنِيَة»}} مؤنث{{صورتی:
«آنى»}} از مادّه{{صورتی: «أُنِىّ»}} (بر وزن
حُلِىّ)، به معناى تأخير افكندن است، و براى بيان فرا رسيدن وقتِ چيزى آورده
مىشود، و در سوره{{صورتی: «غاشيه»}} به معناى آب
سوزانى است كه حرارتش به منتها درجه رسيده است. [8]
'''آيات اللَّه:'''
{{(آیه):بِآياتِ اللَّهِ}}
منظور از{{صورتی:
«آيات اللَّه»}}، يا{{صورتی: «آيات تكوينى»}} يعنى آثار
عظمت الهى در نظام آفرينش