نام کتاب : ترجمه و تفسير نهج البلاغه ( فارسي ) نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 2 صفحه : 78
او است روشنايى بخش همهء انوار عالم وجود . آيه اى كه شك و ترديد بعضى اشخاص را در بارهء خدا توبيخ مىكند : * ( « قالَتْ رُسُلُهُمْ أَ فِي » ) * . ( آيا در بارهء خدا شكى وجود دارد ) . دليل شدت روشنايى نور خداوندى است . 4 - مسلم است كه مقصود از نور در آيهء شريفه جنبهء وضوح كامل خداوندى در عالم هستى است كه قابل درك بودن هستى مستند به آن نور است . و اگر بخواهيم نور را بطورى تفسير كنيم كه شامل ذات و همهء اوصاف جلال و جمال خداوندى بوده باشد ، بايستى كلمهء نور را بمعنايى تلقى كنيم كه همهء آن حقايق را در بر بگيرد ، و اين معنا امكانناپذير است ، زيرا : اولا در اين آيه دوبار تذكر داده شده است كه خداوند براى توضيح روشنى هستى خود مثالى را بيان ميكند : 1 - * ( « مَثَلُ نُورِه » ) * . 2 - * ( « تُؤْتِي أُكُلَها كُلَّ حِينٍ » ) * . ثانيا - نور نمىتواند شامل قدرت و اراده مثلا بوده باشد ، زيرا هيچ سنخيّتى ميان نور و آن قبيل اوصاف وجود ندارد . و اصرار به اين كه كلمهء نور داراى همهء آن معانى است ، احتياج به جعل اصطلاح شخصى دارد . 5 - تلؤلؤ اين نور از روغن زيتون درخت مبارك زيتونى است كه نه شرقى است و نه غربى ، يعنى از مجراى عامل روشنايىهاى طبيعى و از تأثر از طلوع و غروب بر كنار است . < شعر > گوشهء بىگوشهء دل شه رهيست تاب لا شرقى و لا غرب از مهيست < / شعر > 6 - اين روشنايى ذاتى است و احتياجى به تمّاس با آتش ندارد . 7 - كانون نور چراغى است كه در شيشهء صيقلى و صاف قرار گرفته ، اين شيشه از شدت روشنايى مانند ستارهء بسيار درخشان است . 8 - اين نور را هر كسى نمىبيند ، بلكه انسانهايى مىتوانند آنرا ببينند و در روشنايىاش مسير تكامل را پيش بگيرند ، كه خود را آمادهء مشيت الهى براى ارشاد و هدايت نمودهاند .
78
نام کتاب : ترجمه و تفسير نهج البلاغه ( فارسي ) نویسنده : محمد تقي جعفري جلد : 2 صفحه : 78