آوردن پيوند واقعى و معقول ميان انسانها تأثير خود را از دست داده و با شكست قطعى روبرو شده است .
فلسفه‌ها و نقّادىهاى تند و تيز دلايل آن داد و فريادها را يكى پس از ديگرى از پاى در آورده بخوبى اثبات كرده است كه آن دلايل در مقابل قانون تنازع در بقا و اصل : « پيوند انسان با انسان با عامل احتياج و گسيختن انسان از انسان با عامل سود شخصى است » قدرت مقاومت ندارند .
انسان موجودى است دوست داشتنى .
انسان جاندارى است با ارزش .
انسان نام موجوديست افتخارآميز .
اشعارى زيبا يا رؤياهايى تعبير نشدنى است و يا تسليتى است كه شكست خوردگان كارزار زندگى بخود مىدهند . ما بايستى نخست اين مطالب و داد و فريادها را با دلايل و مناقشات بىحاصل و جرّ و بحثهاى طولانى در بارهء آنها ببينيم ، سپس به سراغ آيهء مزبور آمده و عظمت و انحصار واقعيت را در بارهء انسان از اين آيه درك كنيم .
آيهء چهارم - « بدانيد : قطعا زندگى پست شما جز بازى و سرگرمىهاى بىاساس و آرايش چيز ديگرى نيست » .
در مجلد هفتم از تفسير و نقد و تحليل مثنوى از ص 523 تا ص 592 فلسفه و هدف زندگى را مطرح نموده‌ايم . سپس اين مبحث در رسالهء مستقلى پس از تجديد نظر و توضيحات بيشتر بنام ( فلسفه و هدف زندگى ) چاپ و منتشر شده است .
براى تفكر در اين مبحث ، منابع قابل توجهى در بارهء موضوع بحث ، در اختيار داشتيم ، آراء و معتقدات مشهور از دورانهاى گذشته را تاكنون ، تا آنجا كه مىتوانستيم مورد بررسى قرار داديم . و بايد بگوييم سالها بود كه براى درك و شناخت قانعكننده اى در بارهء موضوع مزبور فكر مىكرديم . خلاصه تا آنجا كه مقدورمان بوده ، از كوشش و انديشه در موضوع مزبور فروگذارى نكرده‌ايم و سرانجام نتوانسته‌ايم براى اين

216