و بالاترين آسمانها را سقفى محفوظ در مرتفعترين فضا قرار داد ، بىستونى كه آن را برپا دارد و بدون ميخ و طنابى كه آنها را بهم بپيوندد ) .
مادهء بنيادين خلقت پس از تحرك و تموج بسيار تند كف برمىآورد و در فضايى باز سر مىكشد . آسمانهاى هفتگانه از آن كف بوجود مىآيد .
آب مادهء بنيادين خلقت از جملات امير المؤمنين عليه السلام در اين خطبه روشن مىشود كه مادهء بنيادين خلقت آب بوده است و چنانكه اشاره كرديم اين ماده همين آب معمولى در طبيعت كه تفاعل يافتهء دو عنصر اكسيژن و هيدروژن است ، نمىباشد . در اين مبحث سه مسئله بايستى مورد دقت قرار بگيرد : مسئلهء يكم - معناى آب در آيه اى كه مىگويد : * ( أَ وَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ ) * [1] .
( ما هر چيز زنده را از آب آفريديم ) .
همين مادهء مايع معمولى است كه اساسىترين مادهء حيات است ، حتى بعضى از صاحبنظران علوم زيستشناسى معتقدند كه نود و هشت درصد حيات آب است ، دو درصد عناصر ديگر .
بنا بر اين ، مادهء بنيادين خلقت با توضيحى كه در بارهء آن داديم ، شامل حيات نمىباشد ، مگر بيك معناى عمومى كه بگوئيم خود عناصر تشكيلدهندهء آب ، يكى از صور آن مادهء بنيادين است .
مسئلهء دوم - گروهى معتقدند كه تورات بوده است كه براى نخستين بار مادهء بنيادين خلقت را آب معرفى كرده است ، ولى جملات تورات در اين باره صريح نيست . جملات چنين است : « خدا در آغاز آسمانها و زمين را آفريد و زمين خراب و خالى بود و روى آب متراكم ظلمتى بود و روح خداوندى در روى آبها در حركت بود . . . » [2] .

[1] الانبياء آيهء 30 .
[2] تورات - اصحاح اول .

112