إلَّا الله ، لا إله إلَّا الله « و بعد حضرت فرمود : و اقامه نيز مانند اذانست .
شرح : « البتّه منظور از همانند بودن اذان و اقامه ظاهرا مماثلت كلَّى فيما بين است ، از نظر اينكه در عمدهء فصول مشتركند يا هر بخش را در هر دو مورد بايد تكرار كرد ، ولى شكّ نيست كه در اقامه دو بار » قد قامت الصّلاة « گفته مىشود ، كه در اذان نميگويند ، همچنين » الله اكبر « چهار بار در اذان و دو بار در اقامه گفته مىشود » .
و اشكالى ندارد كه براى تقيّه در نماز صبح بدنبال « حيّ على خير العمل » دو بار بگويند « الصّلاة خبير من النّوم » .
مصنّف اين كتاب - رحمه الله - گويد : اين ترتيب اذان كه نقل كرديم همان اذان صحيح است نه چيزى به آن افزوده و نه چيزى از آن كاسته مىشود ( هر چند مخالف مشهور است ، زيرا بنا بر ظاهر حديث تكبير اوّل إقامه را نيز مانند اذان چهار بار بايد گفت ، همچنين تهليل آخر اقامه را مانند اذان دو بار مقرّر داشته ، و عبارت « قد قامت الصّلاة » را هم نياورده است ) . بهر حال اذان صحيح همين است بىكم و زياد ولى مفوّضه - كه خداوند آنان را از رحمت خود محروم و دور بدارد - اخبارى ساخته‌اند و بموجب آن در اذان افزوده‌اند كه بايد دو بار گفت : « محمّد و آل محمّد خير البريّة » يعنى محمّد و آل محمّد بهترين خلايق خدايند ، و نيز در پاره اى از روايات خود پس از « اشهد انّ محمّدا رسول الله » آورده‌اند كه بايد دو بار گفت : « اشهد انّ عليّا وليّ الله »

441