إسم الكتاب : توضيح البيان في تسهيل الأوزان ( عدد الصفحات : 573)

في شرح اللمعة و قيل ينسب معيب كل قيمة إلى صحيحها و يجمع قدر النسبة و يؤخذ من المجتمع بنسبتها مرادش مجمع قدر نسبت جمع نمودن همان نسبتي است كه ما بين قيمت معيب است با صحيح از نصف و ثلث و غيرهما چنانكه دانستي در جمع سدس و سه ثمن در مثال مذكور و مرادش به مجتمع همان مجتمع از قدر نسبت است كه ذكر شد و مرادش بنسبتها نسبت يكي است بعدد قيم يعني اگر دو قيمت باشد بايد از مجتمع از قدر نسبت نصف گرفت كه متساوية النسبة إلى الجميع است و نسبتش بان مانند نسبت يكي است بدو و اگر سه قيمت باشد بايد ثلث آن مجتمع را گرفت زيرا كه نسبتش به سه مانند نسبت يك است بان و هكذا پس هر عددى كه حاصل شد از اخذ اين نسبت از مجتمع از قدر نسبت از ثمن مسمّى استرداد مىشود پس ضمير نسبتها راجع به قيم است كه از كلام مستفاد مىشود يعني نسبتي كه حاصل از اختلاف قيمتهاست و امّا بر طريقه اولى پس چون ثمن دوازده دينار باشد و مقومين اختلاف كنند كما فى السّابق

438