< صفحة فارغة > [ مقدمه ] [ گفتار در مفاتيح غيب ] < / صفحة فارغة > معرفى مندرجات موجود در اين رسالة توقف دارد بر ذكر چند مقدمه در بيان حقيقت وجود ، و كيفيت تعين آن حقيقت به دو اسم « احد » و « واحد » ، و ظهور كثرات اسمائيه از ناحيهء مفاتيح غيب ، و بيان ظهور كثرت عقلى در « واحديت » ، و كيفيت تعين و ظهور « نبوت تعريفى » و ولايت و نبوت محمديه و ولايت علويه ، و سريان آن در كليهء درجات وجودى .
قال المصنف ، أعلى الله مقامه الشريف ، في « المصباح » الثاني :
هذه الحقيقة الغيبية لا تنظر نظر لطف أو قهر ، و لا تتوجه .
أقول : در مقام « غيب مغيب » و غيب الغيوب نه نشانى از اسم « الظاهر » و نه خبرى از اسم « الباطن » بود حكم ظهور در بطون مندمج ، و اسم « احد » و « واحد » ، و ديگر اسماء منتشئهء از اين دو ، با كليهء مظاهر اسمائيه در غيب ذات مستهلك بود . نه خبر از اسم و رسم ، و نه رايحهء تعينى از وحدت و كثرت استشمام مىشد . نه از عينيت اسماء و صفات نسبت به ذات ، و نه از غيريت اسماء زمزمه اى بود ، و نه از « وجوب » و « امكان » نشانى در ميان بود . حقيقت غيب الغيوب نه نظر لطف به غير داشت ، و نه نظر قهر . لذا از غيب هويت تعبير به « عنقاء مغرب » و « مجهول مطلق » نموده‌اند .
اما اين پرسش كه أبواب خيرات و بركات ، يا جواهر موجود در ذات و كلمات طيّبهء متحقق در مقام غيب هويت به وجود استجنانى ، يا تعين لازم افاضت و

مقدمة الآشتياني 11