محوّل كنيم اين دو اشكال كه گفتيم وجود دارد ، و لذا ما مىبينيم عملا حتى در كشورهاى متمدّن جهان هر سال يك قانون مىگذرانند و بعد از چندى مواجه با اشكال مىشوند و مجبور هستند كه از آن قانون صرف نظر كنند ، و اين دليل بر اين است كه اينها نمىتوانند تمام خصوصيات را پيش بينى كنند .
پس لازم است از طرف خداوند متعال كه عالم و قادر و حكيم است قانونى براى بشر تنظيم شود كه در معاملات و داد و ستدها و زندگى عدالت اجتماعى او را تأمين كند و نياز بشر را از اين جهت بر طرف سازد ، و از طرفى خود خداوند متعال يك موجود مجرّد است و فوق اين است كه با افراد تماس داشته باشد ، پس بايد انسان كاملى كه از عالم غيب مطالب به او وحى مىشود واسطه بين انسان و خدا باشد و حقايق و قوانين را تلقّى و به بشر ابلاغ كند ، و قهراً در قانون خداوند متعال آن دو اشكال كه گفتيم نيست ، براى اين كه خداوند محيط به همه شئون عالم و مصالح و مفاسد است ، و ديگر اين كه خداوند متعال در اين قانون حظ و بهره اى ندارد تا بگوييم به نفع خودش قانون مىگذارد ، خداوند احتياج ندارد و قهراً آنچه كه مصلحت بشر است در نظر گرفته مىشود . پس ما به پيامبر احتياج داريم و براى شناخت او هم بايد كارى از او صادر بشود كه نشان دهد با خداوند ارتباط دارد ; زيرا هر كس ممكن است ادعا كند كه من از طرف خدا آمده ام ، بايستى كسى كه از طرف خدا فرستاده مىشود خدا به او قدرتى داده باشد كه بتواند كارهاى فوق طاقت بشر انجام دهد كه اين اسمش معجزه است .
اين خلاصه چيزى است كه شيخ الرئيس در شفا براى اثبات نبوّت مىگويد ، آن وقت ايشان تعبير جالبى هم دارند كه مىفرمايد : « فالحاجة الى هذا الانسان فى ان يبقى نوع النّاس و يتحصل وجوده ، أشدّ من الحاجة الى انبات الشّعر على الاشفار و على الحاجبين و تقعير الاخمص من القدمين و اشياء اخرى من المنافع الّتى

450