« واتر » آيا به معنى پشت سر هم بودن است يا به معنى يك در ميان بودن ؟ بعضى مىگويند به معناى چيزى است كه يك در ميان باشد ، و لازم نيست پشت سر هم باشد ; وقتى كه يك پيامبرى مىآمد تا مدتى كه كتاب او بين مردم بود احتياج به اين كه پيامبر ديگرى بيايد نبود ، ولى وقتى كه آن كتاب و شريعت بكلّى فراموش مىشد و حجتى در بين مردم نبود ، باز از نو پيامبر جديدى مىآمد و قهراً فترتهايى در وسط بوده است . حال براى چه منظورى خدا پيامبران را فرستاد ؟
پيامبران و ميثاق فطرت « لِيَسْتَأْدُوهُمْ ميثَاقَ فِطْرَتِهِ » ( براى اين كه پيامبران از مردم پيمانى را كه در فطرت آنهاست مطالبه كنند . ) « استئداء » از باب استفعال به معناى طلب ادا كردن است ; يعنى پيامبران از مردم آنچه را كه فطرت آنها درك مىكند مىخواهند كه انجام دهند .
در حقيقت خداوند متعال ساختمان وجودى انسان را جورى قرار داده كه اگر فطرتش منحرف نمىشد راه حق را مىيافت و بى چون و چرا اطاعت خدا را مىكرد . مىتوانيم اين عبارت نهج البلاغه را مؤيد نظريه مرحوم سيّد مرتضى بگيريم كه مىگويد : آن پيمان در فطرت انسانها سرشته شده ، نه اين كه در عالم ديگرى به نام « عالم ذرّ » بوده است .
« وَيُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِىَّ نِعْمَتِهِ » ( و به ياد بندگان آورند نعمت فراموش شده خدا را . ) در حقيقت به حسب فطرت مىيابيم كه خودمان هيچ هستيم و غير ما ، ما را موجود كرده است و تربيت مىكند ; و او وجود قادر و حكيمى است كه ما را خلق كرده و ادامه وجود ما هم به او وابسته است . اين نعمت هم شامل اصل خلقت و هم نعمت رزق و تربيت مخلوقات مىباشد .

439