< فهرس الموضوعات > محاسبه نفس < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > تعجيل در توبه < / فهرس الموضوعات > تلصق الجلد بالعظم و ينشأ بينهما لحم جديد » پنجم آن كه همّت گمارى گوشتى را كه از حرام بر تن تو روييده با حزن و اندوه آب كنى تا پوست به استخوان بچسبد و بين آنها گوشت تازه اى برويد .
همين طور كه عرض كردم مطابق روايت به قدرى حضرت آدم و حوّا از خوف خدا گريه كرده بودند كه وقتى همديگر را ديدند نشناختند .
« و السّادس : ان تذيق الجسم الم الطّاعة كما اذقته حلاوة المعصية » ششم آن كه رنج عبادت و بندگى را به تن بچشانى چنانچه شيرينى معصيت را به آن چشانده اى .
« فعند ذلك تقول استغفر اللّه » ( 1 ) پس از طى اين شش مرحله مىگويى : « استغفر اللّه » از خدا طلب آمرزش مىكنم .
محاسبه نفس ما كه سرا پا زندگيمان كجى و انحراف است ; چون افعال و رفتار خود را حساب نمىكنيم و فقط يك نماز و روزه اى انجام مىدهيم ، متوجّه خطاها و گناهان خودمان نيستيم ، اما اگر هر شب هنگام خواب محاسبه با نفس كنيم و زندگى روز را در نظر بياوريم متوجّه مىشويم چند تا غيبت ، دروغ ، تهمت ، خيانت ، آبرو ريزى افراد مؤمن و . . . انجام داده ايم ، بايد توبه را از جدّمان ياد بگيريم .
تعجيل در توبه حال كه بحث راجع به توبه است بجاست توجّه شود كه براى همه ما تعجيل در توبه كردن ضرورت دارد و نبايد بگوييم كه آخر عمر توبه مىكنيم . در ذيل تفسير سوره ناس است كه وقتى آيات توبه نازل شد شيطان به كوهى رفت و تمام نسل شيطان را دعوت كرد و گفت : مشكلى رخ داده است و آن مشكل اين است كه ما

1 - نهج البلاغه ، كلمات قصار ، شماره 417

393