مقدّمه خارجيت دار و واقعيت دار هستى است .
مقدّمه دوّم : در فلسفه ثابت شده است يك مفهوم وجود داريم ، يعنى آنچه از لفظ وجود در ذهن شما مىآيد كه به آن مىگويند : مفهوم وجود ، و يك وجود خارجى داريم كه به آن مىگويند حقيقت وجود ، يعنى همان وجود خارجى كه منشأ اثر است و آن واقعيت خارجى به ذهن ما نمىآيد ، چرا كه آن تصورى نيست بلكه يافتنى است . شما وجودهاى خارجى را با علم حضورى مىيابيد ، وقتى آتش حرارتش به دست شما مىرسد شما از راه حس لامسه خارجيت آتش را درك مىكنيد ، اما مفهوم آتش در ذهن شماست . پس ما يك مفهوم وجود داريم كه امر ذهنى است و يك خارجيت وجود ( وجود خارجى ) آن چيزى را كه مىگوييم منشأ اثر است وجود خارجى است .
ضمناً مفهوم وجود يك مفهوم واحد است ; يعنى من يك وقت مىگويم : انسان موجود است ، يك وقت مىگويم درخت موجود است ، يك وقت هم مىگويم ضبط صوت موجود است ، اين لفظ « موجود » در همه قضايايى كه من گفتم يك معنا بيشتر ندارد . چنين نيست كه موجود در « الانسان موجود » معنايش تفاوت داشته باشد با موجود در « الشجرة موجودة » . هرچه قضيه مىآوريم و ماهيّتها را موضوع قرار مىدهيم و وجود را بر آن حمل مىكنيم ، ماهيّتها متفاوتند اما مفهوم وجود يك مفهوم است . بنابراين چون مفهوم وجود يك مفهوم واحد است ، يعنى از لفظ « و ، ج ، و ، د » در هر جا كه گفته شود يك معنا در ذهن شما مىآيد ، اين امر حكايت مىكند كه حقيقت هستى هم در خارج يك حقيقت بيشتر نيست . چون هر مفهوم واحدى حكايت از يك حقيقت مىكند .
مقدّمه سوّم كه قبلاً هم به آن اشاره كرديم : هر حقيقتى اگر با ضدّ يا نقيض خودش تركيب نشده باشد غيرمتناهى است ; يعنى هر حقيقتى اگر به صرافتش باقى باشد ، فقط خودش باشد ، با ضدّش تركيب نشده باشد ، مىشود غيرمتناهى .

164