خدايى نيست جز تو ، منزّهى تو خدايا و استمداد مىنمايم به حمد تو ، من گناهى را انجام دادم و به خود ظلم كردم ، از من بگذر ، تو بهترين غافرين ( بخشايندگان گناه ) هستى .
در قرآن هم مىفرمايد : ( فتلقّى آدم من ربّه كلمات فتاب عليه ) ( 1 ) تلقّى كرد و گرفت حضرت آدم از خدا كلمه هايى را و در اثر اين كلمه ها خدا توبه اش را پذيرفت .
ولى در روايات زيادى دارد كه به آدم ياد داده شد كه متوسّل به پنج نور مقدّس بشود ، و آن كلمات اين است كه به او گفتند بگو : « يا ربّ اسئلك به حق محمّد و علىّ و فاطمه و الحسن و الحسين الاّ تُبْتَ علىّ » ( 2 ) . چون اينها مقرب نزد خدا هستند و اسامى آنان را آدم بر ساق عرش ديد و متوجّه شد كه آنان در صلب او مىباشند ، به واسطه توسّل به آنان خدا توبه او را قبول كرد . بالاخره ممكن است كه هم آن دعا باشد و هم توسّل به بزرگان و مقرّبين درگاه خدا و اين دو منافاتى با هم ندارند . بالاخره اينها سبب شد كه خداوند توبه او را پذيرفت .
اين داستان خلقت حضرت آدم در نهج البلاغه بود كه به يارى خداوند آن را تمام كرديم ، حالا به اينجا مىرسد :
هبوط آدم يا توبه او كدام مقدّم بود ؟
« وَأَهْبَطَهُ اِلَى دَارِ الْبَلِيَّةِ » ( و خداوند او را به خانه امتحان پايين آورد . ) ظاهر عبارت نهج البلاغه كه « حضرت آدم توبه كرد و خدا او را به دار بلا آورد » اين است كه اوّل حضرت آدم در بهشت توبه كرد و سپس به دار دنيا آورده شد . در قرآن هم آياتى داريم كه دلالت بر همين معنا مىكند : ( و عصى آدم ربّه فغوى ،

1 - سوره بقره ، آيه 37 2 - بحارالانوار ، ج 11 ، ص 177 ، حديث 24 ; و ج 12 ، ص 66

395