ممكن است جز افسانه و مفاهيم پوچ چيز ديگرى نباشند .
اين اعتراض را كه « مكتبهايى هستند كه مطلق را منكر ميشوند و مردم را با واقعيّت عينى روبرو ميكنند ، پس رسالتها بايستى متوجه واقعيات عينى بوده باشد » اعتراض قابل تجديد نظرى است . اين تجديد نظر در كلمهء « عينى » بايد انجام بگيرد .
كه با توجه به مطلب زير روشن مىگردد : اين حقيقت يقينى است كه هيچ مطلق را بدون جانشين ساختن مطلق ديگر نمىتوان از بين برد . اين مطلق ممكن است همان مفهوم واقعيت عينى بوده باشد كه از نظر تجريد ، مطلقتر از ساير حقايق مطلق خواهد بود ، زيرا ساير مطلقها عبارتند از موضوعاتى كه ذاتا ما فوق خصوصيات و كميّت و كيفيّتهاى جزئى انتخاب ميشوند . در صورتى كه هر واقعيت عينى كه در مجراى خصوصيات و چگونگىهاى شخصى گذران است ، يا بايستى به شمارهء همان خصوصيات و چگونگىهاى شخصى تجريد شود ، تا عنوان مطلق پيدا كند كه بتواند تكيه گاه علم و عمل قرار بگيرد و يا هر يك از آن خصوصيات و چگونگىها براى خود مطلقى باشد كه خود تكيه گاه علمى و عملى خويشتن باشد پس در اين مبحث كلمهء « عينى » است كه مانع تفاهم مكتبها مىگردد ، زيرا معمولا كلمهء « عينى » بحقيقتى گفته مىشود كه محسوس و قابل لمس بوده باشد ، اگر معناى واقعى اين كلمه را كه خود واقعيت در بر دارد در نظر بگيريم ، مكتبهاى متضادى با يكديگر آشتى خواهند كرد .

51