بلى در سه مورد از آيات قرآنى در باب تفعل و انفعال بمعناى شكافتن آمده است : مريم آيهء 90 ، الانفطار آيهء 1 ، المزمل آيهء 18 و همچنين اين ماده در شكستن روزه ( افطار ) هم بكار رفته است . و با نظر به مضمون آيات مربوطه قطعى است كه مقصود از فطرت و فاطر و فطر بمعناى خلقت اصلى است كه در مجراى قانون الهى قرار مىگيرد . امير المؤمنين عليه السّلام در توصيف خداوندى مىفرمايد : « فَطَرَ الخَلائِقَ بِقُدرَتِه » [1] ( مخلوقات را با قدرت خود آفريد ) .
« لَم يَشرَكه فى فِطرَتِها فاطِر » [2] ( در آفرينش مورچه هيچ آفريننده اى با خدا شركت نكرده است ) .
فطرت در نظر حكيم ترمذى در امتداد بررسىهاى لازم در بارهء فطرت ، به نظريه اى از « حكيم ترمذى » ( ابو عبد الله محمد بن على ) رسيديم كه بسيار جالب است . از اين حكيم نقل شده است : ( هنگامى كه اين حكيم روابط انسان را با عالم هستى مورد توجّه قرار مىدهد ، بيك رابطهء واقعى مىرسد كه مبناى آن سه ركن اساسى است : « حق » ، « عدل » ، « صدق » . هر يك از اين سه ركن اساسى ، يكى از عناصر سه گانه فطرت آدمى را بعالم هستى مربوط مىسازد ، اين سه عنصر عبارت است از : « اعضاى مادى » ، « قلب » ، « عقل » [3] ) توضيح نظريهء حكيم ترمذى چنين است كه انسان با سه عنصر اساسى مزبور با جهان هستى در حال ارتباط است .

[1] ط 1 ج 1 ص 7 .
[2] ط 183 ج 2 ص 140 .
[3] المعرفة عند الحكيم الترمذى - تحقيق عبد المحسن الحسينى ص 172 - دار الكاتب العربى - القاهرة .

142