كه اين حديث پيوسته زبان زد همگان باشد و راويان در هر عصر و زمان اين داستان را دهان بدهان بگويند و بيان كنند و اين موضوع برهان پا بر جائى باشد براى طرفداران و حاميان اين پيشواى عاليمقام صلوات اللَّه عليه ، و بهمين جهة امر بتبليغ اين سمت و مقام براى أمير المؤمنين على عليه السّلام مقرون با تأكيد و تسريع فرمود ، تا در چنين موقع حسّاس كه پيغمبر عاليقدر صلَّى اللَّه عليه و آله از حج اكبر باز گشت فرموده و در هنگامى كه گروه عظيمى از طبقات مختلفه و طوايف عديده از مسلمين بمناسبت آموختن و انجام حج بيت اللَّه مجتمع گشته‌اند ، پيغمبر گراميش صلَّى اللَّه عليه و آله را مأمور ابلاغ امر ولايت على عليه السّلام فرمود و آنحضرت نيز قيام فورى باجراء اين امر نمود . در چنين موقع بىنظير كه جمعيت فشرده از اقوام و قبايل مختلفه از مسلمين گرد آمده‌اند در يك نقطهء غير عادى امر بتوقّف فرمايد و آنان كه از آنمحل گذشته‌اند بامر پيغمبر صلَّى اللَّه عليه و آله باز گردانده شوند و آنان كه در دنبال اين كاروان بزرگ ميآيند بآن نقطه برسند و آنجناب با صداى رسا و بانك بلند آن خطبهء حساس را ايراد و صداى خود را بهمه آنها برساند [1] و پس از آن مقدّمات بشناساندن على عليه السّلام بكيفيّت مخصوص مبادرت فرمايد و پس از ابلاغ ولايت و امامت او بحاضرين امر كند كه بغائبين نيز ابلاغ نمايند تا همهء آن افراد كه بيش از يكصد هزار تن بوده‌اند تماما مأمور ابلاغ و راويان اين حديث و قضيهء مهمه باشند و خداى منّان باين مقدار هم اكتفاء نفرمود و بلكه آيات كريمه در اين خصوص فرو فرستاد كه در هر صبح و شام تلاوت شود و مسلمانان عالم با تلاوت مداوم آن آيات در

[1] نسائى در يكى از طرق حديث غدير در ص 21 ( الخصايص ) از زيد بن ارقم روايت نموده - مفاد آن چنين است : ابو الطفيل گفت اين امر را از رسول خدا ( ص ) شنيدم سپس گفت : در ميان آندرختان عظيم از آن جمع كثير احدى نبود مگر آنكه او را ( يعنى رسول خدا را ) بچشم خود ديد و اين حديث را بگوش خود شنيد - ذهبى نيز صحت اين خصوصيت را تاييد نمود و همچنين در جلد 5 از تاريخ ابن كثير شامى ص 208 و در مناقب خوارزمى در ص 94 ضمن يكى از احاديث غدير مذكور است كه رسول خدا ( ص ) با رساترين صداى خود اين امر را ابلاغ فرمود و ابن جوزى در مناقب ذكر كرده كه از صحابه و همچنين صحرانشينان حوالى مكه و مدينه يكصد و بيست هزار تن با پيغمبر ( ص ) بودند كه آنحضرت حجة الوداع را انجام داد و اين سخنان را از آنجناب شنيدند .

35