تاريخ مشهور و داير ، محبّى در جلد 4 « الضّوء اللامع » ص 145 - 149 در شرح حال او بسط كلام داده و استادان او را در علوم متنوّعه معقول و منقول ذكر نموده و تأليفات او را تعداد و خود و مؤلَّفاتش را مورد ستايش قرار داده ، نامبرده در مقدّمهء تاريخش ص 138 دربارهء بيان نصّ بر امامت در نزد اماميّه گويد : اين موضوع هم آشكار و هم پنهان است ، اما آنچه كه آشكار است مانند قول ( رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله ) من كنت مولاه فعلى مولاه ، سپس گويد : گفته‌اند كه اين ولايت شامل و منطبق بأحدى نيست مگر دربارهء على عليه السّلام و بهمين جهت عمر گفت : اصبحت مولى كل مؤمن و مؤمنه ، سپس بمناقشهء در مفاد آن اشاره نموده است .
277 - سيد شريف جرجانى - علىّ بن محمّد بن على - ابو الحسن حسينى - حنفى - ( در سال 816 در شيراز وفات يافته ) سخاوى در جلد 5 « الضوء اللامع » ص 238 - 330 شرح حالش را ثبت و او را ستوده و گفته : عفيف جرهى در جملهء استادانش او را توصيف نموده به : علَّامهء يگانه عصرش و بىهمانند روزگارش سلطان العلماء العاملين - افتخار اعاظم المفسّرين . . سپس مراتب ستايش نسبت باو را ذكر و تأليفات او را تعداد و أبو الحسنات در « الفوائد البهيّه » ص 125 - 134 در شرح حال او و ذكر استادان او و تأليفاتش و بالاخره در ستايش او بسط كلام داده ، نامبرده حديث غدير را در شرح « المواقف » روايت كرده بطوريكه در صفحه 24 ذكر شده است .
278 - محمّد بن محمّد بن محمود حافظى - بخارى - معروف به ( خواجه پارسا ) در سال 756 متولد و در 822 وفات يافته - سخاوى در جلد 10 « الضوء اللَّامع » ص 20 شرح حال او را ثبت نموده و ابو الحسنات در « فوايد » ص 199 او را نام برده و گويد بر علماء عصرش احاديث را قرائت نمود و از حيث مهارت ( در قرائت ) بر اقران خود برترى يافت و فروع و اصول را تحصيل نمود ، و در معقول و منقول تسلَّط يافت ، فقه را از ابى الطاهر محمّد آموخت . . تا آنجا كه گويد : نامبرده داراى تصنيفهائى است ، از جمله كتاب « الفصول الستّه » و « فصل الخطاب » و كتاب اخير كتابيست داراى لطف و عظمت و مشتمل است بر حقايق علم لدنّى و متضمن دقايق طريق

208