نام کتاب : الطرائف في معرفة مذاهب الطوائف ( فارسي ) نویسنده : السيد ابن طاووس جلد : 1 صفحه : 394
يرثه اهله و هو خلاف قوله : « لا نورث » [1] من از اين حديث در شگفتم زيرا فاطمه ( عليه السلام ) در احتجاج خود با ابو بكر بر سر فدك گفت تو وارث پيغمبرى يا اهل او ، ابو بكر در جواب گفت : من از اهل او هستم فرمود : اگر چنين است كه اهل او ارث مىبرند اين خلاف حديثى است كه از پدرم نقل مىكنى ؟ ! فاطمه ( عليها السلام ) فرمود : اين نحله ، عطيه و بخشش پيامبر است ابو بكر در پاسخ ، از او مطالبه بيّنه و شاهد نمود تا بدين وسيله ثابت كند كه فدك ملك اوست . گرچه از نظر اسلام ، هر گاه ملكى در تصرف كسى بود از او درخواست بينه و شاهد نمىشود و نفس تصرف دليل مالكيت است ، بلكه كسى كه ادعاى خلاف آن را داشته باشد بايد بينه اقامه كند زيرا او مدعى است و دليل بر اين كه فدك در تصرف زهرا بوده واژهء ايتا در آيهء شريفهء : * ( وَآتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّه ) * مىباشد و نيز لفظ « اعطاء » و « اقطاع » كه در روايات آمده است . با اين حال زهرا بناچار براى اثبات حقانيت خود اقامه بينه كرد . على ( عليه السلام ) و امّ ايمن هر دو شهادت دادند كه فدك ملك زهرا است اما پاسخ ابو بكر اين بود كه شهادت يك مرد و يك زن كافى نيست ، بلكه بايد دو مرد و يا يك مرد و دو زن باشد . البته زهرا به اين مسأله توجه داشت ولى جريان اختلاف در اين مورد از باب قضاوت نبود چرا كه در اين مورد ابو بكر ، خود هم قاضى و هم طرف دعوا به شمار مىآمد اگر قضاوتى حقيقى بود مىبايست قاضى شخص سومى باشد بنا بر اين در اين مورد يك شاهد كافى بود كه گفته مدعى را تصديق كند و جريان پايان پذيرد نه از باب يك قضاوت اسلامى . در عين حال زهرا ( عليها السلام ) براى بار دوم على ( عليه السلام ) و ام ايمن ، اسماء بنت عميس ، حسن و حسين را به عنوان شاهد همراه آورد اما باز هم مورد قبول خليفه واقع نشد به اين دليل كه على ( عليه السلام ) همسر فاطمه است و حسن و حسين فرزندان او هستند و طرف فاطمه را خواهند گرفت و به نفع او شهادت خواهند داد اما اسماء
[1] ابن ابى الحديد ، شرح نهج البلاغه ، ج 16 ، ص 219 .
394
نام کتاب : الطرائف في معرفة مذاهب الطوائف ( فارسي ) نویسنده : السيد ابن طاووس جلد : 1 صفحه : 394