اى ام المؤمنين تو كه على را چنين مىدانستى چرا شمشير به رويش كشيدى ؟
گفت : اى قتاده كارى كه بايد بشود ، مىشود و شدنىها هر يك براى خود اسبابى دارند [1] .
حاكم از شعيب بن ابى حمزه قرشى ، از زهرى ، از حمزة بن عبد الله بن عمر روايت كرده كه گفت : روزى نزد پدرم نشسته بودم مردى از اهل عراق بعد از تعريف زياد از پدرم - پسر عمر بن خطاب - گفت اين آيه از قرآن دلم را گرفته كه مىفرمايد :
* ( وَإِنْ طائِفَتانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما فَإِنْ بَغَتْ إِحْداهُما عَلَى الأُخْرى ) * . . . معناى اين آيه چيست ؟ عبد الله گفت : مىخواهى چه كنى ؟ برو دنبال كارت مرد رفت ، آنگاه عبد الله پسر عمر رو كرد به ما و گفت : اين آيه را كه خواند در دلم اندوهى آورد ، كه ديگر نتوانستم جوابش را بدهم و آن اين كه چرا من با لشكر ضلالت نجنگيدم و على ( عليه السلام ) را يارى ننموده امر خدا را اطاعت نكردم ؟ [2] .
عده اى از بزرگان و ائمهء حديث از ابى بكر بن ابى الجهم رواياتى آورده‌اند كه پسر عمر در اواخر عمرش مىگفت : از دنيا هيچ اندوهى ندارم جز اين كه چرا با لشكر ضلالت معاويه و اصحابش پيكار نكردم [3] .
پيشگوئى پيامبر از جريان شهادت على ( عليه السلام ) ( 1 ) « خوارزمى » در كتاب خود در باب ساير معجزات پيامبر صلى الله عليه و آله و سلَّم روايت كرده كه پيامبر صلى الله عليه و آله و سلَّم به على فرمود :
« الا اخبرك باشقى النّاس رجلان : حمير ثمود و من يضربك يا على هذا - و وضع يده على قرنه - فيبتلّ منه هذا - و اخذ بلحيته - » . آيا خبر ندهم ترا به شقىترين مردم كه دو مردند ؟ يكى حمير ثمود و ديگرى كسى كه ترا از اين موضع بزند - دست خود را بر فرق على ( عليه السلام ) گذاشت - و

[1] خطيب ، تاريخ بغدادى ، ج 1 ، ص 160 .
[2] حاكم ، مستدرك الصحيحين ، ج 3 ، ص 115 .
[3] ابن سعد ، طبقات ، ج 4 ، ص 136 - 137 - هيثمى ، مجمع الزوائد ، ج 3 ، ص 182 - رياض النضرة ، ج 2 ، ص 242 - استيعاب ، ج 1 ، ص 307 .

252