الانوار » مرحوم علامه مجلسى ( ره ) كه اغلب احاديث روايت شدهء پيامر گرامى اسلام ( ص ) و ائمه اطهار ( ع ) در موارد مختلف چون عقايد و فقه و رجال و تاريخ و تفسير و اخلاق و مواعظ را در يك مجموعه بزرگ موضوعى نموده و همهء موضوعات اسلامى را در اين مجموعه مىتوانيم بيابيم كه خود دائره المعارفى است عميق ، مثلا جلد أول و دوم آن كتاب عقل و جهل است كه در اين موضوع و موضوعات مختلف به چشم مى خورد گاهى متجاوز از سى موضوع از يك موضوع عنوان داشته .
راستى كاريست بسيار سنگين و جالب اين كتاب به چاپ جديد در 110 مجلد تدوين و در قديم خود مرحوم مجلسى در 26 مجلد بزرگ تنظيم كرده بوده .
خلاصه موضوعى نمودن كتب و علوم و احاديث ، روش اغلب دانشمندان بوده است .
اينها كه گفته شد ، فقط در مورد موضوعى كردن روايات بود كه كاريست مشكل .
اما موضوعى كردن مطالب يك كتاب حديث كاريست بسيار طاقت فرسا و جانكاه .
بنظر حقير مىتوان دو نوع موضوع بندى يا كتاب مستقل حديثى را موضوع نموده :
1 - محدود و خام 2 - نا محدود و متنوع يا اعمال سليقه 1 - محدود و خام اين روشى است كه در كتابى كه مىخوانيد لحاظ شده ، استخراج مطالب و موضوعى نمودن بصورت محدود ، يعنى ما تابع لغت ، تاريخ ، موضوع فقهى اجتماعى مورد طر خود متن ، احكام ، اعتقادات ، ذكر مسائل اخلاقى آيات تفسير شده و ياد با ذكر افرادى كه در كتاب از آنها بنحوى تعريف يا

49