< فهرس الموضوعات > [ مقدار شب و روز ] < / فهرس الموضوعات > [ مقدار شب و روز ] تفكَّر كن اى مفضّل ! در مقادير ليل و نهار كه چگونه بر وفق مصلحت عباد تقدير گشته ، در اكثر معموره‌ها نهايتش از پانزده ساعت زياده نيست ، اگر مقدار روز صد ساعت يا دويست ساعت مىشد ، هر آينه هر چه بر روى زمين است از حيوانات و نباتات هلاك مىشدند اما حيوانات به جهت آن كه در اين مدت طويل قرار نمىگرفتند و ساكن نمىشدند و چهارپايان در روز به اين درازى مشغول چرا مىگرديدند و آدميان در تمام اين مدت مشغول عمل و حركت مىشدند معلوم است كه اينها باعث هلاك ايشان مىشد .
و اما نباتات از حرارت آفتاب در اين زمان طويل خشك مىشد و مىسوخت و هم چنين شب اگر صد ساعت يا دويست ساعت ممتد مىشد حيوانات در اين مدت از حركت باز مىماندند و طلب معاش نمىتوانستند كرد و از گرسنگى هلاك مىشدند و حرارت طبيعيه نباتات كم مىشد و فاسد و متعفن مىشدند چنانچه بعضى از گياه‌ها اگر در مكانى برويد كه آفتاب بر آن نتابد هر آينه فاسد مىگردد .
< فهرس الموضوعات > [ توضيح سخن حضرت در « طولانىترين ايّام » ] < / فهرس الموضوعات > [ توضيح سخن حضرت در « طولانىترين ايّام » ] مترجم گويد : كه آن چه حضرت عليه السّلام فرموده‌اند كه : طول روز زياد ، از پانزده ساعت نمىشود در عمدهء معموره است ، توضيحش آن است كه زمين موافق مذهب حكما كروى است و شواهد حسيّه بسيار

172