بشما مىرسد ، و مرگ از سايهء شما بشما نزديكتر و همراه تر است ، مرگ با زلف شما گره خورده ( كنايه از نزديكى آنست ) و دنيا از پشت پاى شما پيچيده مىشود ( و لحظه بلحظه از عمرتان ميكاهد ) ، پس بهنگامى كه نفستان شما را بسوى شهوات ميكشاند بسيار ياد مرگ كنيد ، و مرگ براى اندرزگوئى كافى است و رسول خدا ( ص ) فراوان ياران خود را بيادآورى مرگ سفارش مىنمود و مىفرمود :
بسيار ياد مرگ كنيد كه مرگ شكنندهء لذّتها ، و فاصله‌اى ميان شما و شهوتها است . بندگان خدا ! آن كس كه آمرزيده نشده پس از مردن چيزى دشوارتر از آن در پيش دارد و آن قبر است ، پس از تنگى و فشار و تاريكى و تنهائى آن بيم داريد ، قبر هر روز مىگويد : من خانهء تنهائىام ، خانهء خاكىام ، من خانهء وحشتم ، من خانهء كرمها و گزندگانم ، قبر يا باغى از باغهاى بهشت ، يا چاهى از چهاههاى دوزخ است . بندهء مؤمن چون به خاك سپرده شود زمين به او گويد : آفرين ، خوش آمدى ، تو از جمله كسانى هستى كه دوست داشتم بر پشت من راه رود ، حال كه تو را در بر گرفتم خواهى دانست كه چگونه با تو عمل مىكنم ! پس تا آنجا كه چشم كار مىكند براى او گشاده گردد . و كافر چون به خاك سپرده شود

296