عدل داراست و مطلب چنين نيست كه شما مىپنداريد ، گوى خلافت دست بدست در ميان قبائل و طوائف قريش با رضايت عامّه و شوراى خاصّه مىگردد ، و ما تاكنون نديده‌ايم كه مردم بگويند : كاش بنى هاشم بر ما حكومت مىنمودند و اگر زمام امور ما بدست آنان سپرده مىشد براى دين و دنياى ما بهتر بود . اگر شما - چنانچه ادّعا داريد - نسبت به اين مقام بىرغبت بوديد امروزه هرگز براى احراز آن نمىجنگيديد . بنى هاشم ! به خدا سوگند اگر حكومت بدست شما افتد خطر و عذاب تند بادى كه قوم عاد ، و آن آتش آسمانى كه قوم ثمود را هلاك ساخت ( با آن همه ويرانى و تباهى كه از خود بجاى گذارد ) از خطر حكومت شما بيشتر نخواهد بود .
ابن عبّاس - رحمه الله - گفت : معاويه ! امّا اينكه گفتى : ما خاندان به بودن مقام نبوّت در ميان خود استدلال مىكنيم كه خلافت از آن ماست ، به خدا سوگند مطلب همين طور است ، و اگر مقام خلافت از نبوّت سرچشمه نگيرد پس از چه راه كسى مستحقّ آن گردد ؟
و امّا اينكه گفتى : خلافت و نبوّت يك جا جهت كسى گرد نيايد ، پس اين سخن خداوند كجا رفته كه فرموده : « يا اينكه به مردم حسد مىبرند نسبت به آنچه كه خداوند از فضل خودش بايشان داده ، همانا ما به آل ابراهيم كتاب و حكمت و ملكى عظيم داديم » . در اين آيه مراد از كتاب ، نبوّت است ، و منظور از

26