توجّه شنونده را بمقام والاى انسانيّت جلب نموده ، و خطرات انحراف از صراط حق و عدل را خاطرنشان ساخته ؛ و گاه بذكر اخبارى آموزنده و انسان ساز و پر طراوت و دلپذير - * ( عَذْبٌ فُراتٌ سائِغٌ شَرابُه ) * - جان شنوندگان را مسرور ، و سينهء آنان را جلا بخشيده ، و بدون تكلَّف جواهرات گرانبهايى را كه در خلوتسراى ضميرش موجود بوده در اين كتاب بسلك نظم كشيده ، و در هر مقام ، موافق و مخالف را به راه حق دعوت فرموده ؛ و زمانى درك مسائل اجتماعى و سياسى زمان خاطر عاطرش را آزرده ، و مشاهدهء نارسائيها و نابسامانيهاى اجتماعى شعله بر جانش زده ، لذا اخبارى چند در مورد پاره‌اى از روشهاى ناپسند اجتماعى و سياسى دوران پيش از خود نقل نموده و با وجهى خردمندانه ناروائيها را بر ملا ساخته و نقاب از روى اسرار نهفتهء سردمداران برداشته و خرمن هستى و دغلكارى را بر باد داده است ، و همين امور موجب شد كه پس از مرگ وى خصم خيره سر گفت : « اراح الله منه » ، و تنها و تنها جرمش اين بود كه اسرار هويدا مىكرد . و در تمام اينها جز بنصّ صريح و تاريخ صحيح اعتماد نكرده ، و از طريق * ( ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ) * » قدم بيرون ننهاده است .
آرى ، اين است كتاب « امالى » شيخ مفيد ( ره ) كه در آن از انواع و فنون مختلفهء دينى اعمّ از اعتقادى ، اخلاقى ، فقهى ، تفسيرى ، تاريخى ، سياسى ، اقتصادى ، و بالأخره بهداشتى و بويژه مسألهء حياتى امامت و ولايت كه ريشهء تمامى امور فوق است از هر كدام نمونه‌اى چند نقل خبر و روايت به عمل آمده است .
راستى كه « امالى مفيد » گنجينه ايست پر بها كه نيازها و كاستيها را جبران نموده و گلستانى است مشحون از انواع گلهاى رنگارنگ كه مشام روح و روان طالبان علم و فضيلت را تازه مىگرداند . آرى گلهاى آن هميشه پر طراوت باقى مىماند كه :
گل همين پنج روز و شش باشد ، وين گلستان هميشه خوش باشد حسين استاد ولى

12